Van Abbemuseum; Dick Verdult – En op zondag vieren we Vrijdag (vervolg)

Het is inmiddels al weer een poosje geleden dat ik in het van Abbemuseum te Eindhoven was en daar de tentoonstelling van Dick Verdult bezocht. Toen kwam ik er niet helemaal uit, wat is het nu precies. Is het wel iets?

Met dank aan Menno Doornbos had ik vandaag een afspraak met Dick Verdult die me een rondleiding gaf door zijn eigen tentoonstelling. En zoals gesteld aan het eind van mijn vorige bezoek, hij is zowel knettergek als geniaal. Maar bovenal een erg enthousiaste man die graag zijn verhaal vertelt en deelt. Hier dus enkele verklaringen van werken.

De titel is me even ontgaan, iets in de strekking van een ‘zon’. Dit hangt boven de doorgang van de 1e zaal naar de tweede. De reden dat het er hangt was min of meer het feit dat de doorgang zo “Egyptisch aandeed” en dat hij er zo mooi boven paste.

Dick Verdult - Onbekende Titel

Deze kappersborden zijn misschien wel het meest inhoudelijk verhelderend voor zijn werk. Kappers in Latijns-Amerika, het specifieke land is me even ontschoten, hangen een lijst op met daarin een object. Al snel, laat Verdult me weten, wordt er iets bij gestopt. En vervolgens al snel nog meer. Totdat eigenlijk de oorspronkelijke reden in een heterogene massa is verdwenen. Toch blijft die noodzakelijkheid van dat bord bestaan. Wat het is, is misschien niet duidelijk, dat het er moet zijn wel. Als ik zo terug kijk naar deze middag met Verdult lijkt dat zijn gehele oeuvre samen te vatten.

Dick Verdult - Onbekende Titels

Veel werken ontstaan vanuit een bijna anekdotische bevinding. Dit werk had bijvoorbeeld een boekcover moeten worden voor een heel slecht boek, dus bewaarde hij de cover maar en liet het boek weg.

Dick Verdult - Sorry Bomen

Dick Verdult beschouwt zichzelf als een soort cirkel met daaraan een hele hoop pootjes. Deze haken in op andere cirkels met pootjes. Zodra 1 cirkel ook maar een klein pootje verzet, verschuiven alle radertjes en zo ook de gehele constellatie van actoren. Verdult draait altijd door, schiet alle kanten op. Maar uiteindelijk blijft de kern in wezen hetzelfde. Namelijk hemzelf.

Dick Verdult - Het Panoptisch perspectief draait altijd door

Onderstaand werk is een goed voorbeeld van het culturele engagement dat Verdult heeft. Zijn uitleg is wat dat betreft een must want hij gebruikt veel culturele referenties die ik niet ken. Ik ben immers niet zo bekend met de hedendaagse Latijns-Amerikaanse cultuur. De Westerse taal is als eerste, de Latijns Amerikaanse komt tweede. Zo is het ook met het biljet. Verdult toont achter die twee prijzen een 1 biljet, met daarop een inheemse inwoner; een indiaan, en een biljet van meerdere waarden waar dan de grondlegger van het spoor of iets in die trant op staat; een blanke.

Dick Verdult - Ik eerst, jij tweede

Verdult verwijst ook naar de Westerse cultuur die een relatie aangaat met een inheemse; Robinson Crusoe komt meermalen voorbij (ook de titel van de tentoonstelling verwijst hiernaar). Hieronder ziet men het eiland van Verdult waar hij komend weekend gaat optreden met zijn act Dick El Demasiado.

Dick Verdult - Onbekende titel

Hier vertelt Verdult over zijn speedboot met daarop een popfiguur als buitenboordmotor. Alsof dat nog niet absurd genoeg was, krijgt de pop om de dag een andere pruik. Want, in Paruguay is ieder jaar de Miss Paruguay om het jaar van andere afkomst, het ene jaar is ze afkomstig van de inheemse bevolking, de andere keer juist van Westerse import.

Dick Verdult - Paruguay (Even en Oneven)

Dick Verdult - Paruguay (Even en Oneven)

Hier waren ook kleine souvenirs te zien van zijn jaren als superhippe popartiest in Latijns Amerika. Een van de anekdotes was dat hij ooit tijdens zijn opkomst (in het donker) iets in zijn handen gedrukt kreeg. Eenmaal in het licht van het podium bleek het 2 kilo schoon vlees te zijn. Niet alleen hij maar ook het publiek was daar getuige van. Dat rode ingepakte object is zijn vertaling naar die ervaring.

Dick Verdult - Onbekende Titel

Voor zijn Instituut voor Betaalbare Waanzin nam hij 2 jaar lang alle telefoongesprekken op met instanties waar hij mee belde. Daaruit is uiteindelijk een heel beeld te destilleren van hoe politiek en bureaucratie de kunst inperken af en toe.

Dick Verdult - Onbekende Titel

Dit zijn slechts enkele voorbeelden van anekdotische oorsprongen van het werk van Verdult. Nog altijd blijft er die verwarring. Waar gaat het over? Daar gaat het dan ook over. Maar bovenal is er veel humor. Hijzelf stelt dat dat functioneert als ontwapening van het werk. Daar heeft hij een punt, het werk is geheel pretentieloos, ontdaan van iedere monumentalisering. Een ander wezenlijk aspect is natuurlijk het feit dat hij zowel Latijns Amerikaans als Nederlands is, hij combineert invloeden en er blijft van alles uitkomen. Van iedere 12 ideeen wordt er waarschijnlijk steeds maar 1 uitgevoerd, schat ik zo in. En dat terwijl de man ontzettend productief is. Van de tentoonstelling is zeker een kwart gemaakt in de laatste paar maanden voor de tentoonstelling.

Verdult is meer een fenomeen als persoon dan alleen het eindproduct. De beelden hebben zijn verhaal nodig wil men daar echt toegang toe krijgen. Toch is dat voor hem niet nodig, als er van de 12 beelden uiteindelijk 1 binnenkomt is het hem goed.

Eigenlijk zou iedereen een rondleiding van Verdult moeten krijgen, of hem eens moeten ontmoeten.

De tentoonstelling is nog te zien tot 8 januari verlengd tot 26 februari in het van Abbemuseum te Eindhoven.