Om de zoveel tijd zijn ze er, kunstenaars die een punk-attitude hebben en desondanks erkenning vinden bij een groter publiek. De enfant terrible van een aantal jaar terug was Marc Bijl (1970) die toen met zijn teer overgoten Lara Croft (2002) en Terror in Kassel (2012) internationaal furore maakte. Niet alleen wist hij handig beelden te produceren met een enorme zeggingskracht, hij wist ook dingen aan te kaarten met zijn werk. Uiteraard kun je die jeugdige bravoure niet je hele artistieke leven volhouden. Sommigen sterven een vroege dood (met name in de muziek zijn ze daar goed in), of het wordt tragisch.Denk bijvoorbeeld aan de frontman van the Cure die de zestig nadert maar nog steeds iedere avond zijn mascara en lippenstift op doet. Hoe los je zoiets op zonder de dorpsgek of aan de andere kant een sellout te worden?
Marc Bijl lijkt het tot dusver handig te kunnen omzeilen. Daar waar eerder werk vaak duister was met veel zwart, donker bruin en spuitbus-druipers zijn enkel de druipers eigenlijk gebleven. De ruwe randjes zeg maar. De donkere tinten zijn ingewisseld voor een kleurrijker palet. Aan de inhoud is weinig veranderd. Een kleurrijk pentagram kon natuurlijk niet ontbreken.
De toon die Bijl liet zien was eerder nog melancholisch te beschouwen, er was uiteraard sprake van ironie maar ook een zekere mate van ernst. Die ernst lijkt nu vervangen te zijn voor een cynische houding. Marc Bijl is misschien wel een nog grotere nihilist dan we dachten. Bewust van het kunsten-circus probeert hij dingen die in de wereld buiten de kunsten spelen aan te kaarten. Hij weet dat het zinloos is, maar een alternatief is er niet.
Dat heeft ook iets tragisch, maar is niet voorbehouden aan Bij alleen. Dat is de tragiek van iedere kunstenaar. Dan is Marc Bijl zich er misschien als een van de weinige van bewust.
Deze tentoonstelling is nog tot en met 23 december te bezoeken bij Upstream te Amsterdam.
Ontzettend scherpe en rake recensie Niek. Chapeau !
Marc maakt geen gemakkelijk werk, en je hebt de essentie en mentaliteit heel goed weten te verwoorden in je verslag.
Zelf ken ik Marc persoonlijk redelijk goed, en was ik onder de indruk van zijn solo bij Upstream.