Stedelijk Museum Schiedam: Jan Maarten Voskuil – Pointing Inside

Ik zag het werk van Jan Maarten Voskuil (1964) voor het eerst op Art Rotterdam in 2010. Op dat moment zat ik in het derde jaar van de academie en ging toen voor het eerst naar een beurs. Daar zag ik een hele hoop dingen die ik niet kende en waar ik van onder de indruk was. Voskuil was een van die kunstenaars die me opvielen. Het idee dat een sculptuur kan bestaan uit schilderijen op zo’n heldere en gelikte manier, dat is opmerkelijk.

Het werk van Voskuil is zo helder en gelikt dat het bijna kitsch wordt. Het zijn frisse kleuren en vormen waar je geen moeite mee kunt hebben. Het zijn gekke vondsten maar nergens zijn die verontrustend. Daarmee wordt het toegankelijk werk, het enige weerwoord dat je kunt hebben is dat je de kleur niet mooi vindt.

Toch is het werk wel meer dan alleen design. Voskuil is sterk in het steeds opnieuw spelen met het verschil tussen een sculptuur en een schilderij. Dat blijkt een enorm grijs gebied te zijn. Sommige werken neigen meer naar een sculptuur, andere zijn een object aan de wand (ik ben benieuwd wat Donald Judd er van gevonden zou hebben) en sommige werken zijn toch vooral schilderij.

Zijn solo in Schiedam omvat een overzicht van een gedeelte van zijn oeuvre.  Lang niet alle facetten komen aan bod. Daarom is het jammer dat er van de Dynamic Monochroom zeker zes varianten te zien zijn. Het was boeiender geweest om er daar enkele van weg te halen en in de plaats daarvan een ander soort werk te tonen. Na de eerste drie variates geloof je wel dat hij ze ook in andere kleuren kan maken. Dat voegt voor het idee van het werk niet heel veel toe. Ook doet Voskuil met deze smalle selectie de breedte van zijn oeuvre tot dusver geen eer aan. Er zijn dus wat kanttekeningen op het werk van Voskuil dat in deze tentoonstelling daardoor te braaf aandoet.

De werken hebben op zichzelf beschouwd een enorme visuele kracht en vertegenwoordigen veelal een paradigma over de kwestie sculptuur of schilderij op een heldere wijze. Dat maakt het de moeite om in elk geval een blik te werpen op zijn werk. Of Schiedam daar het beste moment voor is weet ik alleen niet zeker.

Vooral de grote zaal geeft een mooie selectie van werk, al zijn hier dus al vijf van de zes getoonde Dynamic Monochromes te zien.

Jan Maarten Voskuil overzicht

Daarvan zijn de groene en rode variant hier het meest sprankelend.

Jan Maarten Voskuil – Dynamic Monochrome – Acrylverf op linnen

Jan Maarten Voskuil – Dynamic Monochromes – Acrylverf op linnen (zijaanzicht)

Jan Maarten Voskuil overzicht

Jan Maarten Voskuil – Pointing Inside II – Acrylverf op linnen

Jan Maarten Voskuil – Black Hole – Acrylverf op linnen

Het alfabet is misschien een flauwe titel voor veel verschillende mogelijkheden van shaped canvases in uiteenlopende kleuren. Persoonlijk had ik het boeiender gevonden de werken netjes naast elkaar te hebben zien hangen. Het wordt hier ineens 1 werk waarmee de rijkdom aan ideeën die in de losse objecten zitten wordt ondergesneeuwd.

Jan Maarten Voskuil – Alphabet of Silly Colors – Acrylverf op linnen

Jan Maarten Voskuil – Alphabet of Silly Colors – Acrylverf op linnen (zijaanzicht)

Er zijn ook diverse werken die duidelijk een positie innemen in een specifieke ruimte, bijvoorbeeld in de hoek.

Jan Maarten Voskuil – X-Axis & Y-Axis – Acrylverf op linnen

Een videoprojectie met vormen uit het oeuvre die langzaam van kleur veranderen is een beetje flauw en voegt ook weinig toe aan het werk zelf.

Jan Maarten Voskuil – Silly Colors – Projectie

Een van de meest verontrustende werken is Narrow Perspective III. Dit werk is bijna geen schilderij meer te noemen en blijft als sculptuur ook erg ambigu. Dit maakt het ook direct tot een van de meest interessante werken.

Jan Maarten Voskuil – Narrow Perspective III – Chromespray op linnen

Jan Maarten Voskuil – Ambivalent Shape Gold – Bladgoud op linnen

Jan Maarten Voskuil – Cornered Square – Acrylverf op linnen

De tentoonstelling van Jan Maarten Voskuil is nog te zien tot en met 24 februari in het Stedelijk Museum van Schiedam.