![Een overzicht van kunst in Nederland vanaf 1945 is geen peanuts. Je heb een beperkte ruimte en kunt niet alles laten zien. Beperk je je tot de bekende highlights of […]](https://i0.wp.com/www.lost-painters.nl/wp-content/uploads/Stedelijk-museum-Schiedam1.jpg?resize=640%2C250 "Stedelijk Museum Schiedam; Ik hou van Holland, Nederlandse kunst na 1945")
Een overzicht van kunst in Nederland vanaf 1945 is geen peanuts. Je heb een beperkte ruimte en kunt niet alles laten zien. Beperk je je tot de bekende highlights of zoek je verrassingen op? En dan, hoe ga je dat als geheel presenteren?
De ambitie van het Stedelijk is als volgt omschreven:
[Deze tentoonstelling] laat de ontwikkelingen in de hedendaagse kunst zien en combineert deze met de ontwikkelingen in de maatschappij. Kunstenaars signaleren en reflecteren vaak als eersten op wat er in de samenleving gebeurt en deze tentoonstelling maakt dit zichtbaar. Met Ik hou van Holland. Nederlandse kunst na 1945 laat het Stedelijk Museum Schiedam meer dan honderd kunstwerken van ruim 60 kunstenaars zien, die bepalend zijn voor de kunst van 1945 tot nu.
De context van kunst in relatie tot de maatschappij is een handige insteek. En natuurlijk zijn deze goed te verbinden aan bepaalde gebeurtenissen, Cobra is ondenkbaar zonder de oorlog (ook al was het latent al aanwezig ten tijde ervan). En dan natuurlijk het idee, de beeldbepalende kunstenaars voor de kunst tot nu. Het gedeelte van 1945 tot de eeuwwisseling zal relatief eenvoudig in te vullen zijn. Maar vanaf daar wordt het lastiger en het is dan ook niet heel verrassend dat er stiekem opvallend veel werk uit het depot van het Stedelijk Museum Schiedam zelf komt. Oftewel, enige promotie voor het eigen beleid is ze niet vreemd. Dat is begrijpelijk maar in een enkele gevallen ook lastig houdbaar. Het wordt pijnlijk als ‘beeldbepalende kunstenaars’ van nu, in elk geval voor mij als dusdanig erg onzichtbaar zijn.
Ik hou van Holland blacklight en context in de gangen
Ik hou van Holland lichtzuil bij de werken
Neemt niet weg dat het toegankelijk maken van de kunst aan de hand van de geschiedenis een super eenvoudig maar ook zo handige vondst is. In het Rijksmuseum zouden ze deze tentoonstelling bijna integraal kunnen overnemen. De werken blijven keurig op zichzelf en de informatie (die op gruwelijk irritante lichtzuilen staat) geeft extra context. Werk is op periodes bij elkaar geplaatst en zodoende wordt duidelijk dat een kunstenaar eigenlijk zelden een eenling is. Het nadeel is wel van deze toegankelijkheid dat de werken bijna een karikatuur van zichzelf worden. Dat daarbij het licht en ruimte voor de werken verre van optimaal zijn maakt het er niet beter op.
Maar het Stedelijk Museum Schiedam slaagt er in de niet-altijd-toegankelijke-kunst toegankelijk te maken voor een groter publiek. En zoals gezegd tot en met grofweg eind jaren ’90 slagen ze er in een mooi legitiem overzicht te bieden. Voor de ingewijden weinig echt nieuws, voor de geinteresseerden een goede opfrisser met zo hier en daar mooie verrassingen van bekende kunstenaars en voor degene die het leuk vinden om af en toe eens wat kunst te gaan kijken verplichte kost. (Niet dat die laatste groep dit hier zal lezen.) Afijn, een mooi overzicht, alleen wat er nu beeldbepalend is zullen we over een aantal jaar pas echt weten.
Hier een beeldverslag van wat er zoal te zien is;
Karel Appel – Oerbeest – 91x114cm Olieverf op linnen 1951
Karel Appel – Moeder en hond – 105cm hoog, Beschilderd gips & Ogen – 34x45cm Gouache op papier 1948
Lucebert – Dierentemmer – 88x129cm Olieverf op linnen 1959
Eugene Brands – Victori Borfimah – 125x115cm Olieverf op jute 1949
Constant – Verschroeide Aarde – 120x75cm Olieverf op linnen 1951
Tom America & Jan Hanlo – De Mus – 2,48minuten, Verfilmd gedicht 1949,2009
Armando – 6 x Rood – 76x60cm Lakverf op plaatstaal 1971
Armando – Autobanden – Variabele afmetinge, Autobanden 1962
Constant – Diverse rond eind jaren ’50
Ad Dekkers – Verschoven Kwadraten – 120x120x8cm, Witte verf en kunsthars op hout 1965
Herman de Vries – Ruimtelijke toevalsstructuur – 495x350x350cm – Styrofoam en draad 1965 (reconstructie 2012)
Jan Hendrikse – Kratjeswand – Variabele afmetinge, Bierflesjes en kratten 1962 (reconstructie 2011)
JCJ Vanderheyden – Direluik – 40x83cm Polyvinylverf en temperaverf op doek 1966
Henk Peeters – Aquarelle – 200x300cm, Waterzakjes en hout 1964 (reconstructie 2013)
Jan Schoonhoven – R 71-20 – 106x106cm Latexverf op karton en papiermache op paneel 1971
Peter Struycken – Wetmatige Beweging – 100x100cm Lakverf op paneel 1965
Daan van Golden – Kompositie Groen – 120x108cm Olieverf op doek op paneel 1963
Daan van Golden – Kompositie Groen – 120x108cm Olieverf op doek op paneel 1963 (detail)
Co Westerik – De Visvrouw – 87x110cm Olieverf op doek 1951
Wim T Schippers – Limonade in de zee bij Petter – TV-programma Singalement 1962
Marinus Boezem – Siging the Sky Above the Port of Amsterdam – 52x82cm Foto 1969
Jan Dibbets – TV as a Fireplace – 23,48minuten, Video 1969
Henk Peeters – Alie 2 – 21x21cm Koeienhuid op spieraam 1999
Woody van Amen – Checkpoint Charley – 119x176x35cm Hout, verf, lampjes en kunststof 1964
Jan van Munster – Twee vierkanten aan 1 spijker – 125x125cm Argon, glas en krijt 1978
Marina Abramovic & Ulay – Oponderabilia – Video overgezet op DVD 1977
Joep van Lieshout – Sculptuur (Dommelsch Bier) – 40x152x60cm Bierkratten en betontegels 1987
Rene Daniels – De Donkere Kamer – 130x190cm Olieverf op doek 1987
Marlene Dumas – Snowwhite and the Next Generation – Olieverf op doek 1988
Rob Scholte – Utopia – 161x257cm Olieverf op doek 1986
Inez van Lamsweerd – Thank You Tighmaster, Pam – C-print op perspex 1993
Henk Visch – For All That Is Forgotten 165x120x75cm Zwarte verf op hout en accordeon 1984
Rineke Dijkstra – Kolobrzeg – 94x75cm Foto 1992
Erik van Lieshout – Till Death Do Us APART – Gemengde techniek 2002
Gert Jan – Kocken – Queen Wilhelmine, Jakarta, Defacement May 6 1960 – 151x117cm Fotografie 2005
Job Koelewijn – Rietveldpaviljoen – C-print, 1992, 2007
Julika Rudelius – Economisch Primaat – 17,56minuten, DVD 2005
Karin Arink – Xpose Yourself To Me – 300x180cm Gecoat textiel en hout 2001
Dwight Marica – Wire Head and Body – 180cm hoogte, Verf, piepschuim electrodraad en stof 1997
Joep van Lieshout (AVL) – Man met wagen – 84x94x340cm PU-schuim en polyester 2003
Aernout Mik – Garage – 23minuten, Video 1998
Esther Tielemans – Skylines – 125x437x54cm Acrylverf en epoxy op paneel 2007
De tentoonstelling is twee jaar te zien, maar wie echt waarde voor zijn geld wilt gaat voor 14 januari want dan is het nog te combineren met heel goede andere tentoonstelling, ook bij het Stedelijk Museum te Schiedam.
Mooie collectie van gevestigde namen: O ja, er werd 2e helft 20e eeuw ook wel wat moois gemaakt! Maar de 21e eeuw is toch ook na 1945?
Overigens: is de naam van Ad Dekkers’ werk niet ‘Verschoven KwadraNten.?
@Henkjan, De 21e eeuw is inderdaad ook na 1945, ik suggereer toch ook niet dat het anders is? Als ik het heb over de eeuwwisseling heb ik het over die van 2000 😉
Volgens de titellijst moet het echt Kwadraten zijn. (Zowel in het boekje als de door hen toegezonden titellijst).
Ik kritiseerde jou niet hoor:) Eerder de tentoonstelling.
Wel lekker veel rottterdammers:-):-)
@Wil, Ik vermeldde al, er zijn af en toe wel erg opvallend keuzes gemaakt voor werken uit de eigen collectie die niet altijd even legitiem zijn. 😉
Ook ik zou wel enige namen kunnen noemen die er zouden moeten hangen.Maar belangrijker is dat we te maken hebben met een zeer actief Museum dat mooie dingen laat zien en daarmee een belangrijke plek verdient in Museum-land voorzover dit al niet het gaval is.Complimenten uit Emmen
@Egmond, Het is altijd heel lastig om een selectie te maken, zeker als de periode samenvalt met het nu. Dat er namen ontbreken is niet onbegrijpelijk. Het is in elk geval heel goed dat een tentoonstelling als deze er is, daar ben ik het helemaal mee eens!
Veel, divers en zeer het aanzien waard.
@Aton, Zeker, ben je al geweest?
Beste Niek,
Goed dat je een (beeld)verslag hebt gemaakt van onze tentoonstelling. Wij zijn natuurlijk benieuwd naar de reacties van het publiek, de painters niet in de laatste plaats. In het verslag mis ik echter één ding en dat is een antwoord op de vraag die je zelf als volgt oproept: “Het wordt pijnlijk als ‘beeldbepalende kunstenaars’ van nu, in elk geval voor mij als dusdanig erg onzichtbaar zijn.” Welke kunstenaars zijn voor jou onzichtbaar, terwijl ze no way hadden mogen ontbreken? Ik beloof niet dat ik er wat aan kan doen, misschien verschillen we van mening, maar wie weet: er zullen in de komende twee jaar af en toe wisselingen van de wacht zijn. En hoe dan ook: we horen het graag! Groet, Wilma Sütö, conservator moderne en actuele kunst, Stedelijk Museum Schiedam
Beste Wilma, Dank voor je reactie.
Allereerst nog dank voor een mooi overzicht! Zoals ik al meldde is het niet eenvoudig en het is makkelijk te verzanden in discussies over wie niet had mogen ontbreken. Laten we dat vooral niet doen.
Misschien biedt mijn definitie van beeldbepalend hierbij verheldering, dat zijn kunstenaars waar je als andere kunstenaar hoe dan ook een positie toe moet innemen. Zo kun je nu onmogelijk iets doen met een sociaal engagement zonder aan Erik van Lieshout te denken. In die zin voldoen niet alle kunstenaars van de recentere periode aan dat criterium.
Zoals ik ook al aangeef gebeurt er natuurlijk nog heel veel en zullen we waarschijnlijk pas over een aantal jaar echt begrijpen wie er wel en niet toe deden.
Groet, Niek
Hee Niek, wij zijn ontvankelijk voor suggesties, dus schroom niet je kopstukken met naam en toenaam te noemen. Met het werk Till Death Do Us APART van Erik van Lieshout zitten we inderdaad in de frontlinies van de actualiteit, met alle tumult rond het proefverlof van Volkert van der G.! Groet, Wilma
Hoi Wilma, Ik stuur je wel even een mailtje met verdere duiding en namen.