Stedelijk Museum; Aernout Mik – Communitas

Al een poosje geleden bezocht ik de tentoonstelling van Aernout Mik(1964) in het Stedelijk. Maar het werk is dermate complex dat het even duurde voordat ik er iets over kon schrijven. Dat had meerdere redenen waarvan de belangrijkste de vraag is wat nu eigenlijk het werk is.

Het werk benomen is lastig, want eigenlijk is het moment dat je de zaal binnen wilt lopen 1 groot werk. De gang waar je doorheen loopt met semi-transparant glas is een werk. Of werk, het is onderdeel van de totaal installatie waar bij de projecties bordjes hangen. In de ruimte zijn wanden geplaatst en constructies waar op steeds wisselende wijze projecties worden getoond. Soms is dat een projectie die ‘gewoon’ op een wand of doek en soms is dat een complex sculpturaal gegeven. De titelbordjes zijn dan ook veelzeggend in deze, het zijn videoinstallaties. Daarbij lijkt het om de video’s te gaan, maar eigenlijk is de installatie even belangrijk, soms zelfs belangrijker.

Want wie enkel na de beelden kijkt mist een gedeelte, vooral het pijnlijke gedeelte. Waar je als toeschouwer doorgaans vanuit een veilige positie een beeld bekijkt (staand of des noods vanaf een bankje) speelt Mik met de toeschouwer door deze in situaties te plaatsen waarvan de toeschouwer even kan vermoeden dat deze onschuldig zijn. Maar die tuinstoeltjes, en die suppoosten gedragen zich wel erg vreemd bij die ene projectie met die religieuze toestanden. En die arena waarbij je zit te kijken naar een arena? Continue wordt je als bezoeker in een situatie geplaatst die op de een of andere manier inhaakt op de projectie zelf.

Het gevolg daarvan is dat je als toeschouwer zelf ook onderdeel wordt van het daadwerkelijke werk. Het werk manifesteert zich daadwerkelijk pas op het moment dat het gezien wordt.

Dat Aernout Mik er slaagt de toeschouwer in posities te dwingen is overduidelijk. Maar dit doet hij zo goed dat het niet altijd als dusdanig opvalt. Nogmaals, je zou kunnen denken dat het slechts de films zijn. De inrichting is steeds zo scherp en bijna onopvallend gedaan dat ze nauwelijks opvallen.

Een ontzettend goed werk van Aernout Mik dus, alles vanaf het moment dat je binnen komt.

Aernout Mik – Softer Catwalk in Collapsing Rooms – Eenkanaals videoinstallatie zonder geluid

Aernout Mik – Middlemen – Eenkanaals videoinstallatie zonder geluid

Aernout Mik – Touch, Rise and Fall – Tweekanaals videoinstallatie zonder geluid

Aernout Mik – Shifting Sitting – Driekanaals videoinstallatie zonder geluid

Aernout Mik – Schoolyard – Tweekanaals videoinstallatie zonder geluid

Aernout Mik – Communitas – Driekanaals videoinstallatie zonder geluid

Aernout Mik – Tongues and Assistants – Tweekanaals videoinstallatie zonder geluid met live installatie

Aernout Mik – Training Ground – Tweekanaals videoinstallatie zonder geluid

Aernout Mik – Raw Footage – Tweekanaals videoinstallatie zonder geluid

De tentoonstelling van Aernout Mik is nog tot en met 25 augustus te bezoeken in het Stedelijk te Amsterdam.