Poster making do: uses and tactics.

Koen Delaere
Piet Dieleman
Marjolijn Dijkman
Bas van den Hurk

Bruno Listopad,
Lorelinde Verhees,
Ian de Ruiter,
Thomas I’Anson,
Manuel Suarez Eiris

Het is een warme lentedag, beetje benauwend. In de wetenschap dat bij het BKKC bij ons om de hoek wat te doen is hebben we afgesproken de opening om 4 uur bij te wonen.

Eerst een beetje rondlopen. Er zitten wel wat mooie beelden bij. Het is ook erg interessant ingericht. Het is niet duidelijk wat van wie is, en veel lijkt op elkaar maar ook toch weer niet. Er zijn wat filmposters beklad, er zijn wat vellen met 1 kleur inkt, alsof er iets goed mis is gegaan in bij de drukkerij. Ook hangt er een poster met allemaal kleine fototjes van Throbbing Gristle,  Mars Volta,  Joy Division,  Einsturzende Neubauten en verder nog wat hondjes en andere vreemde dingen. Al met al vraagt het dus om uitleg. Gelukkig wordt deze dan ook gegeven.

Eigenlijk zou de expositie geopend worden door Lorenzo Benedetti van de Vleeshal, maar die kan wegens familie omstandigheden niet. Een mevrouw (sorry, naam is me ontschoten) legt uit dat het gaat om een onderzoek naar de tactieken hoe een poster ingezet kan worden. Ze legt ook de link naar John Heartfield, het is gesampeld en kan alle kanten op maar is altijd medium gebonden. Het is dus een onderzoek naar het fenomeen poster in al zijn facetten. Dat verklaard veel en maakt de tentoonstelling dan ook veel inzichtelijker.

De beperking van de poster is best radicaal en het is dan ook een opmerkelijk onderzoek daar de resultanten nergens echt eenduidig worden. Wel is er een duidelijke toon maar dat mag de pret niet drukken. Het is een onderzoek dat duidelijk resultaten heeft gegeven waar we mee verder kunnnen. Door de veelheid aan mogelijkheden bied het ook erg veel inspiratie om zelf aan de slag te gaan

Het enige minpunt was misschien dat er een grotere muur had moeten zijn. Alle wanden zijn optimaal bedekt maar de veelzijdigheid van de mogelijke strategieën zou misschien beter naar voren komen als alles op 1 wand had gezeten.

Als je nog gaat, vergeet niet een van die te gekke posters mee te nemen. Ik zelf heb er niet aan gedacht dus ga eerdaags nog even kijken. Zeker de moeite waard.

press release van Whatspace.nl

De tentoonstelling is het resultaat van een onderzoeksperiode naar het format ‘poster’. Uitgangspunt daarbij was het onderscheid dat de Franse cultuursocioloog Michel de Certeau maakt tussen ‘strategie’ en ‘tactiek’ in zijn boek uit 1980 ‘L’invention du quotidien. Vol. 1, Arts de faire’ .
In zijn boek betoogt de Certeau dat de kloof tussen de homogeniteit van de grote wetenschappelijke, politieke of filosofische verhalen en  de heterogeniteit van dagdagelijkse praktijken onoverbrugbaar is. Deze kloof is niet van voorbijgaande aard, maar is de essentie van wat we moderniteit noemen: een intrinsiek gespleten gebeuren, een onophefbaar problematisch en tegenstrijdig proces waarin naar uiteenlopende antwoorden wordt gezocht op de problematisch geworden relatie tussen beeld en wereld, taal en daad.

Op deze situatie zijn volgens De Certeau nu strikt genomen twee typen reacties mogelijk: ofwel benadrukt men deze kloof ofwel  pretendeert men dat hij niet bestaat en dekt haar toe door het leven terug te brengen tot  eenvoudige abstraheringen, dit laatste is wat de Certeau ‘strategie’ noemt. Dit  is ook de manier waarop de ‘format’ van het medium ‘poster’ veelal functioneert: het op een economisch zo efficiënt mogelijke manier een vaak eenduidige boodschap communiceren. Daartegenover staat bij de Certeau het begrip ‘tactiek’: het zoeken naar operaties die de kloof thematiseren. Binnen dit Poster project hebben de deelnemende kunstenaars in samenwerking met een groep studenten van de Masteropleiding Fine Arts van AKV/ St. Joost gezocht naar dergelijke ‘tactieken’ om zich te verhouden tot het format van de poster; dat wil zeggen zij hebben zich niet laten verleiden door eenduidigheid, maar hebben getracht de heterogeniteit van beelden en hun productiewijze juist naar voren te halen. Een ‘tactiek’ betekent daarin niet het streven naar een eindproduct maar veeleer het zoeken naar een essentiële handelingsmethode binnen een bepaalde mentaliteit. Ieder van de kunstenaars zocht daarin als een eigenzinnig bricoleur zijn eigen weg waarin het handelen bulkte van list, bedrog, stroperij en hergebruik.  Dat maakte het resultaat structureel onvoorspelbaar en onvoorstelbaar.

In de presentatie tenslotte is eveneens gezocht naar een manier om de mentaliteit van dit onderzoek recht te doen door binnen de werken geen enkele hiërarchie aan te brengen. Ieder beeld, iedere handeling, kan daarin het primaat hebben over een ander beeld, over een andere handeling. Zodoende wordt de complexiteit als complexiteit ‘denkbaar’ gemaakt in de wetenschap dat zij tegelijkertijd nooit helemaal zichtbaar zal zijn.

Koen Delaere (Brugge 1970) is een Nederlandse kunstenaar en curator. In zijn werk en tentoonstellingen is hij steeds op zoek naar het verkrijgen van een zo groot mogelijke vrijheid binnen een aantal gegeven parameters.

Gedurende de tentoonstelling zijn er posters gratis te verkrijgen zolang de voorraad sterkt.