Oude Kerk; Once in a Lifetime

Tentoonstellingen zijn veelal in white cubes, of in elk geval plekken die trachten zo schoon mogelijk te zijn. Witte wanden, hoe grillig de ruimte ook is, proberen een leegte te creëren waartegen de werken zo goed mogelijk tot hun recht komen. Pogingen die niets meer zijn dan te hopen dat het werk zo autonoom los van de ruimte komt te staan dat je alleen nog maar het werk kan zien.

Als kunstenaar geeft dat een vrijheid, maar ook soms gemakzucht. Als alles in een white cube er goed uit ziet, als alles goede kunst kan zijn, waar ligt dan de uitdaging nog?

Ruimtes zoals de Oude Kerk in Amsterdam zijn als je het mij vraagt één van de grootste uitdagingen die je een kunstenaar kunt geven. Een grote ruimte die naast een gigantische geschiedenis ook nog eens erg indrukwekkend is. Het tegenovergestelde van een white cube. Zie daar als kunstenaar nog maar eens weg te komen met het wegleggen van een bril in een hoekje van de tentoonstellingsruimte.

Oude Kerk, Once in a Lifetime Overzicht

De tentoonstelling Once in a Lifetime gaat als geheel ook duidelijk in op de relatie met het gebouw. Een kerk als een plek om na te denken over leven en het einde daarvan. Herinneringen en herdenken staat centraal in de constellatie werken die getoond worden. Het meest indrukwekkende werk is de opstelling van Job Koelewijn die op een flink aantal graven bloemen of zelfs hele boeketten legde. Een eenvoudige ingreep die de gehele kerk bespeeld zonder fysiek heel groot te zijn. Tegelijk sluit het één op één aan bij de kerk en haar traditionele functie.

Dat betekend niet dat een werk altijd de ruimte moet bespelen om indrukwekkend te zijn in relatie tot de plek. Een werk kan wel degelijk bescheiden zijn. Ik moet dan nu met name denken aan de video van Stan Brakhage. Het is een film waarin te volgen valt hoe het eerste kind van de kunstenaar ter wereld komt, vanaf de eerste weeën tot de climax met alles wat daar bij hoort. Een nogal expliete film die uiteindelijk vreemd genoeg vooral heel menselijk over komt. Natuurlijk, het begin van het leven van de mens, ook dat hoorde van oorsprong op deze plek bij het doopvont.

Niet alle werken zijn even sterk in relatie tot de kerk zoals bovengenoemde werken. Toch is het geheel een aangename tentoonstelling op een heel lastige plek.