Martin van Zomeren; Unstable Media

Ten tijde van het bezoek aan Martin van Zomeren heb ik zowaar een nieuw begrip geleerd; Neo Materialism. Wat we in Nederland Nieuw Materialisme zouden noemen.

Vanuit materialen worden betekenissen gegenereerd, niet dat de materialen vervormd worden (zoals je dat bijvoorbeeld met verf of klei zou doen) maar vanuit het beeld zelf. Je moet dus meer denken in de richting van verstoorde assemblages of collages. De beelden refereren veelal niet naar het afbeelden van iets maar naar een afbeelding op zich. Materialen en beelden worden dus gebruikt om nieuwe beelden te genereren op basis van sentiment bij het ingezette materiaal. Een ander belangrijk aspect van veel van deze kunstenaars is dat die materialen uit de dagelijkse reeds vormgegeven wereld komen. Alles wat je aantreft in de supermarkt kan gebruikt worden als een materiaal om tot beeld te komen.

Natuurlijk ligt het nog vele malen genuanceerder maar om een idee te geven is dit voldoende.

Bij Martin van Zomeren is er nu een tentoonstelling te zien van een groep kunstenaars die zich verhouden tot  die ‘stroming’. Vergelijkbare en enkele dezelfde kunstenaars waren niet lang geleden te zien bij Nest, waar ik de vraag al stelde of deze kunstenaars dan niet achter de vormgeving aanlopen en dus daarmee ook slachtoffer worden van diezelfde vormgeving. Of erger nog, zo in de actualiteit hangen dat het ook snel gedateerd raakt. Gebruiksvoorwerpen van 10 jaar geleden kunnen we niet meer beschouwen zoals we ze op dat moment deden.

Een voorbeeld. De  Nokia’s 3310 worden nu al met een heel andere betekenis bekeken dan toen, en schrik niet, ze komen uit 2000. Als je die nu zou inzetten in een werk zitten we er zo dicht bovenop dat we eigenlijk nog geen idee hebben wat het sentiment of de betekenis is over een een korte tijd. En dat hoeft niet eens te gaan over een lange perdiode van deccenia, maar slechts jaren. Vormgeving veranderd sneller dan we zelf soms in de gaten hebben.

Toch weten enkele van de kunstenaars hier die problematiek van de tijd moeiteloos te omzeilen. Anne de Vries (tevens de curator) is er een van.

Anne de Vries – Hold On – Roestvrij staal en digitale print op handdoek

Dit werk heeft absoluut geen problemen met onderdelen die betekenis genereren die strikt van vandaag zijn. Daarbij is het ook nog eens een werk wat veel andere structuren ontglipt, het veranderd langzaam door de roest en het water wat zal verkleuren totdat de PVC wegrot. Fantastisch object.

Olga Balema – Vile Approach – 205x120cm Zacht PVC plastic, staal, beton, schelpen, stenen, knoflook en water

Olga Balema – Vile Approach – 205x120cm Zacht PVC plastic, staal, beton, schelpen, stenen, knoflook en water (detail)

Een ander opvallend werk wat nadere toelichting verdient is het werk van Timur Si-Qin, (waarvan ik bij Sunday Art Fair (Fluxia) nog een werk zag dat bestond uit AXAzeep en een zwaard). Een rij met brochures met schoonheidsidealen tot in een oneindigheid gerepeteerd. Dat doet al snel dictoriaal aan en het werk is dan ook in zijn eenvoud enorm krachtig.

Timur Si-Qin – Selection Display, Brochure Stands 2 – 37 acrylaat brochurehouders en geprinte brochures

Een ander voorbeeld is het gebruik van 3D prints wat nu een gigantisch snelle ontwikkeling doormaakt. Vaak wordt het 3D printen vooral vanuit de techniek ingezet en niet vanuit de beeldende mogelijkheden. Hier is dat gelukkig totaal niet aan de orde en wordt de 3D printer ingezet om nieuwe beelden mogelijk te maken.

Ben Schumacher – Lobster Place (Sushi) Times Square – 24x37cm Polymeer print met licht

Spiros Hadjidjanos – Displacement Map II – 40x27x5cm 3D Print met aluminde

Hier volgt verder een beeldverslag van de andere deelnemers van de tentoonstelling.

Calla Henkel & Mac Pitegoff – Yael, Berlin, Spring 2013 – 36x45cm Digitale print

David Jablonowski – Prosumer, Bears and Bulls (RGB) – Schuurschijf, aloe vera, rode peper, offset printplaten, glasvezel, glas, Turmeric, projector, vinyl en hardsteen

Ilja Karilampi – Renoud – Portret, antraciet grijze rivier klei, klimsleutelhanger en sleutel

Ilja Karilampi – Tore – Portret, antraciet grijze rivier klei, schroeven en bankpas

Jordon Wolfson – Untitled – 112x234cm Print op canvas

Jordon Wolfson – Untitled – 112x234cm Print op canvas (detail)

Katja Novitskova – Growth Potential (1, 2 of 3) – 40x60cm Digitale print op film op rubber en autolak

Matthew Lutz-Kinoy – Rotational Historics – Geglazuurd keramiek met gat aan ketting aan motortje

Nina Beier – The Demonstrators (Sinking Coins #1) – 45x10x72cm Trapeze, touw en stockimage posters

Ruben Grilo – Pattern Free, Ripped from Zara (Indigo Version I) – Laserwashed en gescheurde jeans patronen van Zara en een metalen frame

Ynge Holen – Half Asleep to the 2010 Hot One Thousand and One – 20x60x20cm Sound Asleep kussen met ingebouwde mp3spelen en speakers met print

Of het Neo Materialism daadwerkelijk een stroming is of niet maakt niet zo veel uit, er is een hele generatie kunstenaar bezig met een problematiek die een dergelijke paraplu als dat Neo Materialism prima kan gebruiken. We zullen zien over een aantal jaar wat echt de betekenis is van zowel de materialen, de beelden en daarmee ook deze kunstenaars. Maar nu, nu is het duidelijk van belang.

De tentoonstelling is nog te zien tot en met 31 augustus bij Martin van Zomeren te Amsterdam.