Marres; Levi van Veluw – The Relativity of Matter

Al eens eerder wees ik richting de Efteling om het werk van Levi van Veluw (1985) te duiden. Nogmaals, dat klinkt niet als een compliment bij hedendaagse kunst. In dit geval is het zeker wel een compliment. Wie bekend is met de ruimte van Marres moet goed nadenken over hoe deze ook al weer in elkaar zat, Van Veluw heeft het pand helemaal naar zijn hand gezet. Het oude gebouw is onherkenbaar geworden.

In aanvang van je bezoek meld je je bij de tijdelijke kassa, eenmaal je kaartje betaald wordt je naar binnen geleid. Via een kleine sluis sta je direct in het donker, in een andere wereld. Deze wereld bestaat uit geometrie, chaos, orde en subtiel aangelichte plekken. Iedere ruimte heeft een andere wereld. Ze sluiten qua sfeer op elkaar aan. De benedenverdieping begint met een bureau omringt met pyriet-achtige objecten. Vervolgens een ruimte met instabiele trappen, een sculpturaal object, een ruimte verzonken in water en vooral een enorme lange gang met rekken met daarin die bekende geometrische objecten.

De trap op wordt je eerst geconfronteerd met een wand vol met chaos, vervolgens een ruimte die paars is aangelicht met ballen, en een ruimte met daarin een vortex effect. Als laatste is er een plafondconstructie met daarin iets dat doet denken aan een melkwegstelsel.

Van de ene ervaring wordt je meegesleurd na de volgende. De vergelijking met de Efteling moet daarom ook gezien worden als een compliment. Ook daar trekt je van ervaring naar ervaring in een op zichzelf staand universum. Het verschil is dat hier geen sprake is van een narratief, er is geen sprake van elfjes, dwergen en trollen. Hier is sprake van een context die indruk maakt. Verdere duiding moet je als bezoeker zelf bij elkaar bedenken. Het is een achtbaan voor de hersenen, het zijn allemaal prikkels voor verbeelding. De Efteling maar dan voor vergevorderden.

Natuurlijk, je moet houden van dit soort ervaringen. Het geheel is vooral een visueel zintuigelijke ervaring die dat ook vooral wil blijven. Dit is geen tentoonstelling die de betekenis van kunst of iets anders ter discussie stelt. De ervaring staat centraal.

Het enige dat nog ontbreekt in deze wereld is geluid en geur om de sensatie compleet te maken. Maar dat is misschien voor een volgend ambitieus project van Van Veluw.