Jan van Eyck; Open Studio’s 2023

De Open Studio’s bij de Jan van Eyck zijn dit jaar meer schizofreen dan andere jaren.

Aan de ene kant zijn er veel residenten die echte en open studio hebben. De ruimtes zijn gevuld met uitprobeersels en werken in wording. Het zijn eerder totaalinstallaties die een inzage geven in een praktijk dan daadwerkelijk een statement met kunstwerken die rechtstreeks de galerie in kunnen. Het zijn daarmee niet de meest toegankelijke presentaties want het vraagt van de bezoeker ook meer leeswerk en tijd om die praktijk dan te begrijpen. Denk hierbij aan Antye Guentjer, Arpita Akhanda, Caroline Sarneel of Kristin Wiking. Aan de andere kant zijn er een aantal stevige heldere presentaties. Over het algemeen video’s in verduisterde atelieruimtes. Zoals bijvoorbeeld bij Alicja Wysocka, Kateryna Berlova, sata tas en Mustafa Emin Buyokcoskun. Je kunt niet zeggen dat deze presentaties geen heldere inzage geven in het werk, maar niet per se een praktijk tonen. Deze grilligheid van presentaties maakt ook dat je ieder atelier echt even opnieuw moet schakelen. Kijk ik naar een atelier, kijk ik naar een werk, wat zijn de intenties van de kunstenaar?

Tegelijk zijn er inhoudelijke thema’s die de afgelopen jaren beleidsmatig zijn ingezet die een rode draad vormen. Institutionele kritiek, ecologische en duurzaamheid, en natuurlijk het (post-)koloniale debat. Bij vrijwel iedere deelnemer is één van die aspecten aanwezig. Het collectief sata tas lijkt de thema’s opmerkelijk poëtisch met elkaar te kunnen verbinden. Gelukkig is er ook nog ruimte voor humor zoals bij Charlie Clemoes wiens residentie die gefinancieerd is door het Bernhard Cultuurfonds, diezelfde Bernhard de maat neemt. Zo is er, binnen de rode draden die er onder de residenten te vinden zijn, veel variatie.

Wat de Open Studio’s bij de Jan Van Eyck anders maakt dan andere post-academische instellingen is het open karakter. Hier kan veel en is ruimte voor veel. Het levert niet de heldere gelikte presentaties op van statements aan werk. Hier wordt gewerkt aan een duurzame praktijk waar het traditionele kunstwerk ondergeschikt is.