Het is vrij gemakkelijk om een anarchistische kunstenaar te worden. Je begint simpelweg met brutale acties die als het even kan illegaal zijn, gebruikt en misbruikt beelden van anderen en als het even kan doe je ingrepen in de openbare ruimte die de pers halen. Maar op een gegeven moment moet je daar toch overheen en wordt je zelfs geannexeerd door het reguliere museumcircuit. Wat blijft er dan nog van dat anarchisme over?
Marc Bijl is volgens mij het voorbeeld als het gaat om een anarchistische kunstenaar. Hij werd bekend met onder andere een Lara Croft overdekt met teer en een ingreep bij Kassel net na de aanslagen op het WTC. Daar schreef hij op de zuilen het woord ‘Terror’.
Maar ook hij ontkomt inmiddels niet meer aan museale tentoonstellingen en laat nu een retrospectief zien tot nu toe. Dat is lastig, want niet alleen is het Groninger Museum lastig (de kleuren van de wanden zitten vast aan een model van Peter Struycken en daar moet je maar net mee overweg kunnen) hoe houd je als kunstenaar die rauwheid en anarchistische ondertoon er in?
Dat blijkt lastig te zijn. De ruimtes zijn te vol, een selectie maken uit een oeuvre met veel bekende werken is lastig maar een strenge selectie kan geen kwaad. Het kan ook aan de te klassieke opstelling liggen. Bij een anarchist verwacht je toch ook een radicale manier van inrichten maar die is (afgezien van het volle ervan) erg museaal. Werken netjes op het hart, mooie hoogte, beelden op mooie witte sokkels (al met graffiti tekst er op). Alleen bij de ‘beeldentuin’ wordt dat patroon doorbroken. De wanden met graffiti en de ruimte waarbij bouwhekwerken staan doorbreken het ook enigszins maar doen toch nog erg voorzichtig aan. Een actie van vergelijkbare waarde als bij Documenta waar Bijl minder respect toont voor het gebouw zou juist bij een museum, waarbij de architectuur zo beroemd is, geen slecht idee zijn geweest. Bij Upstream toont hij zijn werken juist op een hele heldere wijze op een manier waarop de werken elkaar niet in de weg zitten, hier in het museum zitten ze elkaar vaak wel in de weg.
Afgezien van een rammelende presentatie zijn de werken zelf ontzettend sterk. Waarschijnlijk zal het voor veel bezoekers van het museum een eerste ervaring zijn met het werk van Bijl. Het verbaasde me dan ook niets dat er nog enkele bezoekers geshockeerd reageerden zo af en toe.
Daarnaast is het duidelijk dat hij zich nog steeds ontwikkeld zonder de kern van zijn inhoud te verliezen. De verwijzingen naar pop-cultuur zijn verschoven naar die van de populaire kunst-cultuur. Misschien wordt een anarchist ook wel volwassen. Als iedereen je anarchisme zo geweldig vind is die positie ook moeilijk meer vol te houden en kun je misschien beter ophouden voordat je een karikatuur wordt van je eigen werk. Zoals ook de zanger van The Cure nog altijd make-up gebruikt, op een gegeven moment wordt het ongeloofwaardig en tragisch. Dat is iets waar de oud-rebel Marc Bijl gelukkig geen last van heeft.
De tentoonstelling van Marc Bijl is nog te zien tot en met 1 april in het Groninger Museum.
Ben blij en bijzonder verrast door het werk van Marc Bijl…..
ik vind dit duidelijk echt geen kunst, hij kliedert maar wat, hij moet naar een tehuis want zijn gedachten over dingen zijn niet gezond, en hij moet maar een echte baan zoeken want een beetje een beeld onder kladderen kan iedereen, wat een PRUTSER
clichematig !
die man die dit maakt is niet helemaal goed bij zijn hoofd, toch fijn dat gehandicapten zoals deze ”kunstenaar” toch nog een klein plekje in de maatschappij weten te vinden.
@A Very Nice Guy oftewel Kay Hoorn, wat een ongenuanceerd gebrabbel.
Allereerst spijtig voor de gehandicapten die blijkbaar in jouw ogen geen plaats in de maatschappij verdienen maar daarnaast toon je ook weinig inzicht. Iedereen kan zuur reageren zoals jij en prutsen, slechts weinigen verdienen er een vermogen mee. Zodra je evenals Marc Bijl een vermogen bij elkaar ‘geprutst’ hebt mag je je mond met naam en toenaam weer open doen.