Eindexamen Expositie; Sint Joost Breda (inzending Anita Hrnic & Folke Janssen)

[Omdat we natuurlijk geen blogpost gaan schrijven over onze klasgenoten (wordt gegarandeerd ruzie) en over onszelf (zou schaamteloze zelfpromotie worden) heb ik twee relatief onbekende bekenden gevraagd uit het bloglandschap om dat te doen. Daarvoor zijn we ze ontzettend dankbaar want ze schreven een goede inhoudelijke scherpe blogpost. Anita en Folke, dankjewel. De rest van de eindexpositie is te zien via www.EindExpo.nl ]

Op uitnodiging van Niek gingen we afgelopen zaterdag eindexamen expositie bekijken van de afstudeerders op St Joost, Breda. Bij afstudeerexposities heb je altijd te maken met een aantal factoren waar je rekening mee moet houden of doorheen moet prikken om de echte waarde van het werk te kunnen inschatten. “Het academische” noemt men dat dikwijls. Niet de minst belangrijke van deze is het verhaaltje dat elke student lijkt te hebben voorbereiden om zijn werk te omschrijven – het bewijs dat de scripties, voorafgaand aan het afstudeerperiode, zijn voordelen, maar ook een hoop nadelen met zich meebrengt.
Over het algemeen waren we aangenaam verrast door de kwaliteit van de expositie zelf. Een hoop goede werken en zelfs een aantal briljante uitschieters.

Een van deze uitschieters is de installatie van Erik van Liere “Something Sentimental“. Er is een vervallen kippenhok constructie te zien met de daaromheen strategisch gepositioneerde sculpturale/schilderlijke luiken waarop interpretaties van de iconische “strik” vormen zijn afgebeeld. Daarnaast zijn twee subtiele schilderijtjes te zien en een videowerkje installatie welke de grote contrasten van de voorheen genoemde werken feilloos samenbrengen. Het kippenhok blendt perfect in de ruimte door de verbinding met de vloer en het geheel straalt een sobere authenticiteit uit. Een autobiografisch en poëtisch werk, regionaal landschappelijk getint, zonder ooit te vervallen in zoetsappigheden.

Erik van Liere

Erik van Liere

Marchien Bel zet een suggestief, kleurrijk, sensueel beeld neer. De vrolijke uitbundige vormen hebben ruimte gekregen, waardoor ze de kijker niet overvallen, maar eerder uitnodigen en verleiden. De clichés worden vakkundig ingezet om tot een eigenzinnig beeld te komen. Ze ontdoet zich hierdoor van de gevaren die de thematiek met zich meebrengt.

Marchien Bel

Marchien Bel

Soms vult de kunstenaar zijn eigen werk zo goed aan dat hij er een onderdeel van wordt. Dit zou zomaar het geval kunnen zijn bij Jordy Koevoets. Je kan niet om hem of zijn werk heen, maar die onbevangenheid heeft zijn charme. Zelf lijkt hij dit ook te begrijpen, aangezien zijn bloes met bloemenprint heeft afgestemd op het plastic tafelkleed met fruitprint dat op de grond ligt.
Zowel zijn thematiek als zijn beelden zijn over the top – consumptiemaatschappij, postmoderne westerse beeldcultuur etc. Terwijl ik de foto’s aan het maken was, betrapte ik mezelf erop dat ik zijn werk aan het editen was. Op het eerste gezicht kon ik de bomen nauwelijks van het bos onderscheiden, pas door te kijken door de afkadering van mijn camera, zag ik de gelaagdheid en de echte kwaliteit van afzonderlijke beelden. Ik twijfel nog steeds of zijn geheel nou een afbraak doet aan afzonderlijke beelden of dat die ondermijning juist een kwaliteit is die overeenkomstig is met de inhoudelijkheid. Maar in ieder geval was hij voor ons vandaag de meester van het detail!
(Overigens vormt zijn werk een mooi contrast met de bovengenoemde Van Liere, die naast hem staat tentoongesteld. Beide toevallig ook te zien bij Pictura, Dordrecht vanaf vrijdag.)

Jordy Koevoets

Jordy Koevoets

Jordy Koevoets

Na het zien van het werk van Niek Hendrix, moest ik voor het eerst echt denken over de naam van deze blog: “Lost Painters”. Dat Niek schilderijen maakt, dat moge duidelijk zijn. Zijn enthousiasme en ondernemendheid zijn evident. Maar of Niek ook een schilder is? Ik weet het nog steeds niet.
Ik heb me wel vaker afgevraagd of het nog mogelijk is om een schilder te zijn en wat de definitie van een schilder tegenwoordig nog is. In zijn tekst op eindexpo.nl zegt Niek “Het medium is zo dood dat we het medium zelf niet meer zien.” Zijn schilderijen zijn fotogeniek en berekenend, hij noemt ze zelfs intzetbaar en maakt er een bijna letterlijk rekensommetje van; ei, bol vierkant, RGB. Observeren, analyseren, conceptualiseren, concluderen. Het gevaar van geconceptualiseerde en verwijzende werken is echter dat de getrainde toeschouwer juist de aan zichzelf gegeven schouderklopjes voor de herkenning als kwaliteit van het werk kan gaan zien.
Maar het is juist wel dit gevaar en deze inzetbaarheid van het werk dat zeer boeiende en relevante onderwerpen oplevert.
Ik moet hier even uitwijden, want dit doet me nogmaals denken aan de eigentijdse discussies over het wel of niet inzetten van het lach-spoor onder audio bij sitcom series. Dat het lach-spoor ontzettend ouderwets is, daar zijn de meeste wel over eens. Het oorspronkelijke doel van het lach-spoor heeft al lang niet meer hetzelfde effect op de gemiddelde sitcom kijker tegenwoordig. Daar is de kijker te skeptisch, te afgemat voor. De enige manier om de “ingeblikte lach” nog relevant te maken, is door het op een andere manier in te zetten, hetzij ironisch of zelfs met een melancholische heimwee. Wellicht is dit met schilderen ook het geval.
Toch merk ik bij hem een aarzeling om dit concept volledig door te voeren. Niek weet een hoop. Dat kan soms een belemmering zijn, of het kan zijn werk juist op een hoger niveau tillen, mits op de juiste wijze ingezet.

Niek Hendrix

Niek Hendrix

De inloopinstallatie van Jasmin Djerzic bevat losse keramische tegels op de vloer die regelmatig breken als de toeschouwer overheen loopt. In een hoek staat een witte sokkel met daarop een verguld ogend (in werkelijkheid geglazuurd) beeldje van een gebroken speelgoed poppetje dat He-Man, Master of the Universe voorstelt. “Het was geen originele, maar een nep He-Man”, voegt hij er aan toe. Zijn werk gaat over vergankelijkheid, en de waarde die men aan het materiële toekent. Aan het eind van de expositie zal zijn werk kapot zijn en niet meer fysiek bestaan. Dat is tevens zijn echte werk. Een sterk (!) beeld dat Michael Landy’s Break Down echoet, maar nog niet radicaal genoeg is om deze ook daadwerkelijk te evenaren.

Jasmin Djerzic

Jasmin Djerzic

Het werk van Noortje Haegens gaat over landschappen. Een strak uitgevoerde, serene installatie toont twee verstilde beelden van een persoon omgeven door de natuur. Maar doordat in de ruimte erlangs, van Machien Bel, mijn reukpupillen geprikkeld waren, duurde het even voordat ik van de doordringende geur van het mooie nieuwe witte tapijt heen naar het werk kon kijken.

Noortje Haegens

Borre van der Hoeven stopt graag dingen in zijn mond. En ondanks een aantal andere clichés zoals blacklight, zelfportretten en confetti, is zijn geheel scherp en zorgvuldig geconstrueerd. Een goed gevoel voor de ruimte. De performances hebben we helaas gemist.

Borre van der Hoeven

Borre van der Hoeven

Subtiel videowerk van Eveline Nieuwveld.

Eveline Nieuwveld

Meestal wordt ik argwanend als vrouwen gaan punniken, breien of haken, door de verkeerde associaties en clichés die eraan vastkleven. Bij Lise Sore wordt een zelf gebreide deken goed ingezet om de ruimte te doorbreken. De foto’s zouden iets over intimiteit moeten vertellen, maar zijn daar te ingehouden voor.

Lise Sore

Nino Ratmerg heeft mad-origami-skillz. Zijn esthetiek is prettig, poppy en grappig. Zijn ruimte daarentegen had iets beter gewerkt als het kleiner was geweest. Het beeld van te groot onhandig cadeau komt op het scherm veel slapper over, waarschijnlijk was het beter geweest wanneer hij met dit cadeau op de eindexpo zijn dagelijkse rondjes zou hebben gelopen. Maar bij een volgend feestje zou ik hem aanbevelen.

Nino Ratmerg

Tot slot, het zal niet makkelijk zijn om in het huidige politieke klimaat te moeten afstuderen van een kunstacademie. Daar lijken deze afgestudeerden zich bewust van te zijn. Bij de binnenkomst zijn van ieder student kleine betaalbare werkjes te koop, net als de zelfgemaakte eindexamen catalogus. En Jordy die op zijn typerende wijze ons en anderen een catalogus wist te verkopen, die komt er wel.

Minimarket

Anita Hrnic & Folke Janssen