![De afgelopen jaren bouwde de Koninklijke Academie een opmerkelijk goede reputatie op. De eindexamens waren indrukwekkend en kunstenaars werden vaak snel opgepikt ook buiten Den Haag. Toch viel me afgelopen […]](https://i0.wp.com/www.lost-painters.nl/wp-content/uploads/2016/07/Ieva-Radvilviciute-.jpg?resize=640%2C250 "Eindexamen Expositie; KABK Den Haag")
De afgelopen jaren bouwde de Koninklijke Academie een opmerkelijk goede reputatie op. De eindexamens waren indrukwekkend en kunstenaars werden vaak snel opgepikt ook buiten Den Haag. Toch viel me afgelopen jaar al op hoe bepaalde modieuze trends vrijwel klakkeloos werden overgenomen. Het toe-eigenen van bepaalde objecten en vormen als een strategie om iets te doen lijken alsof het hedendaagse kunst is.
Dit jaar is dat echter nog hardnekkiger aanwezig. De grenzen tussen instagramfoto’s en doordachte kunstwerken begint steeds dunner te worden en in een te groot aantal is het zo ver doorgevoerd dat je kunt spreken van regelrechte kitsch. Wat dat betreft begint het KABK de nieuwe Rietveld te worden, kunstenaars die in het commerciële circuit direct een plek weten te vinden met hun werk. Het cultureel ondernemerschap is wat dat betreft geheel geslaagd. We gaan van het KABK snel kunstenaars terug zien. Maar de vraag is vervolgens voor hoe lang die mode-elementen blijven en wat er dan van die praktijken overblijft. Sla maar eens een Kunstbeeld uit de jaren ’80 open…
Een andere tendens die me opvalt is de opvallende hoeveelheid exotische namen. Bij vorige lichtingen was dat totaal anders. Nu betekent dat niet dat er geen van hen een Nederlandse achtergrond heeft, maar ik krijg het vermoeden dat ook hier internationalisme een kwaliteitscriterium begint te worden. De enige andere academie die dat zo nadrukkelijk heeft is de Rietveld. Of er een correlatie is tussen het eerst genoemde punt van kritiek en dit punt durf ik niet te zeggen.
Het zijn twee politieke agenda’s die vanaf nationaal beleidsniveau beginnen door te sijpelen naar de kunstpraktijk met dramatische gevolgen. Beide aspecten zeggen namelijk intrinsiek gezien helemaal niets over de betekenis of relevantie van het werk zelf. Wat dat betreft ben ik over deze lichting dus sceptisch.
Afgelopen week had ik een gesprek met een curator van een internationaal opererend instituut. Ik vroeg haar wat ze zocht in een kunstenaarspraktijk. Een ‘werkbare vreemdheid’ was het antwoord. Ik denk dat het KABK op beleidsniveau even over na mag denken in relatie tot mijn genoemde kanttekeningen. Er waren er deze lichting gelukkig nog genoeg die daarvoor in aanmerking komen, maar de spoeling begint wel erg dun te worden…
Natuurlijk, hier volgt een beeldverslag met wat er zoal opviel om verschillende redenen (al dan wel of niet ter bevestiging van bovenstaande opmerkingen). Wie zoekt kon nog voldoende ruwe diamanten vinden.
Grotere foto’s door op de afbeeldingen te klikken.
Alex Andropoulos
Alexander Vinther
Bauwien Ubbens
Benjamin AH Harpsoe
Candela Bado
Daniel Dmyszwicz
Debbie Young
Doris Hardeman
Edmond Steinbusch
Fahmy Shahin
Ieva Radvila
Ieva Radvila
Julie Blankevoort
Kiem Loon Chen
Katerina Sidorova
Luciano Tjitrodipo
Maria Bigaj
Pleuni Franke
Renate van der Togt
Renate Veldhuijzen
Renee van Roekel
Suzie van Staaveren
Suzie van Staaveren
Tobias Lengkeek
Eindexamen presentatie van de KABK is nog tot en met de zevende te bezoeken.
Dit gebeurt overal modieuze trends volgen, HKU heeft er ook een handje in gekregen.
Geen originaliteit of spontaniteit aanwezig maar maken en volgen wat er hedendaags gebeurt, eindeloos kopieren en zover mogelijk verwijderd raken van de aura van het werk, maarja dat is hedendaagse kunst, trapped in democracy
@Bobby, Onderschrijf ik helemaal. Zie ook mijn stuk over Isa Genzken in het Stedelijk waar ik dat politieke aspect met zijn implicaties voor de kunst wat verder uitwerk. Wat we hier zien is het gevolg van een politiek systeem. Je zou het propaganda kunnen noemen.
(Rietveld, KABK en ook inderdaad HKU in mindere mate is dit aan te wijzen)
‘Exotische’ namen? Wat is dat precies? Heeft mijn Turkse buurman ook een exotische naam? Een tendens die niets zegt over het werk zelf? Ben ik met je eens, maar wat suggereer je precies? Misschien dat die mensen niet in je blanke kunstplaatje passen, of denkt dat je andermans culturele achtergrond tot een trend kan reduceren, maar ik zou toch nog even nadenken voordat je dit soort dingen beweert.
@Stijn, Het punt is dat er opvallend mensen zijn van Europees-westerse afkomst. Dat zegt verder helemaal niets over het werk maar hoe komt het dan dat er aanzienlijk minder Nederlandse studenten aanwezig zijn dan nog geen twee jaar geleden? Dat is dus wel degelijk een ’trend’ dat zich in het politieke beleid of economische vlak afspeelt binnen het instituut met als gevolg dat er opvallend veel kunstenaars uit het buitenland komen. Ik heb het hier dus nadrukkelijk niet over kleur (die op de KABK nog steeds overheersend blank is hoor) of over culturele achtergronden, ik heb het hier wel over een institutioneel functioneren. Voor het werk maakt het niets uit, maar voor het kunstenveld in gaat dit wel degelijk gevolgen hebben.
juist kan je iemands culturele achtergrond tot een trend reduceren als de mensen zelf die uitgang nemen om kunst te creeren die niks met hen eigen cultuur te maken heeft maar toch dat gebruiken om in die trend mee te gaan doen, acceptatie krijgen door juist hier van gebruik te maken, in een blanke kunstplaatje passen vind ik ook weer een opmerking die ook in een trend past, gooi het maar op ras dan kan niemand hiertegen commentaar plegen want dan ben je automatisch een racist
@Bobby, Je bedoelt vanuit het idee dat hedendaagse kunst per definitie een west Europese culturele uitvinding is en dat dus het overheersende frame is? (Beetje zoals Ai Weiwei zijn opleiding wel moest genieten in NY en hij vandaar dus ook in China niet gezien wordt als kunstenaar maar als dilettant omdat die culturele uitvinding hedendaagse kunst daar niet bestaat. Maar vervolgens wordt hij in het Westen omarmt als kunstenaar vanwege zijn vermeende ‘Chineesheid’ terwijl hij dus jaren lang in NY woonde.) Als je dat bedoelt volg ik je. Maar ik kan niet hier bij de KABK benoemen welke culturele achtergrond dat dan zou moeten zijn, behalve dat deze dus niet de West-Europese danwel Nederlandse is.
idd,ik bedoel ook dat de kunstenaars die bezig zijn met maatschappelijke problemen ( vluchtelingen, islam wat nu allemaal een hot topic is) dit juist gebruiken om aan die trend, laten we zeggen gaan ‘meeliften’ hiermee. dit word ook snel opgepikt door die ‘kunstwereld’ omdat dit in het nieuws is en hedendaags is. never mind the question dat de meeste van die mensen geen enkel verstand heeft wat er daadwerkelijk afspeelt in hun land. dus gewoon een trend volgen, welke sommige geeneens weten dat ze dat doen, ze denken dat ze maatschappelijk verantwoord bezig zijn om deze kwesties aantespreken. terwijl ze hier geen enkele verbinding mee hebben anders dan hun afkomst
bla bla, just proves my point dont need all that jibr jabr to come to one point
@bobby, Ik volg je :). Niet dat dat in zijn geheel van toepassing is op deze lichting van de KABK maar is in het grote plaatje zeer zeker iets dat nu (nog) gaande is.
mooie foto’s Niek!
@Steef,
Dank 🙂
Het is mij ook al opgevallen het grote aantal ‘Buitenlandse namen’ op het KABK. Maar in Enschede en Maastricht waren er best veel Duitsers. Is dat een slechte ontwikkeling? De Kunstwereld is altijd al Internationaal geweest In de eerste helft van de vorige eeuw vertrok elke Kunstenaar die iets in zijn mars had naar Parijs. Die stad is daar zeker niet slechter van geworden. Vandaag de dag is de kunstwereld nog veel internationaler. Volgens is het onderdeel van het spel. Wat ik wel zou willen weten is hoeveel Nederlandse studenten op buitenlandse academies studeren. In België, Frankrijk, Duitsland, Groot Brittannië (zolang dat nog bestaat 😉 )
Lees: Het is gewoon onderdeel van het spel ipv: Volgens is het onderdeel van het spel
@Paul, Het grote verschil met KABK is dat zowel Maastricht als Enschede (en mindere mate Groningen) van oudsher al studenten aantrok uit de aanliggende regio’s.
Om een lang verhaal kort te maken heeft het te maken met waar de kunstenaars zich vestigen als hun studie af is. De studenten die in Enschede en Maastricht studeren blijven vaak betrokken bij het kunstcircuit uit die steden (hoe klein die ook is). Bij KABK vrees ik dat dat anders zal verlopen. Ze hebben namelijk geen band met de regio. Het gevaar daarvan is dat juist Den Haag die zich als kunststad de afgelopen jaren heeft kunnen profileren nu in rap tempo leegloopt. Dat zou jammer zijn.
De kunstwereld is dan wel internationaal, dat is alleen zodra de kunstenaars professioneel als kunstenaar aan de slag kunnen, daar is een infrastructuur voor nodig, vaak vanuit een academie. Daar zit het probleem.