De Vleeshal; Yona Friedman & Jean-Baptiste Decavèle – Architecture without building

Kunst heeft geen enkele functie behalve er zijn, en dat zijn aan te tonen. Dat aantonen gebeurt veelal in fysieke vorm, het simpelweg ergens tonen. Dat kan bijvoorbeeld doordat het schilderij in een museum hangt. Hier kan het vervolgens naar gekeken worden. In elk geval wordt dan vastgesteld dat het er is.

Nadeel van bovengenoemde constructie is dat deze constructie redelijk statisch is. Niet zo zeer het ophangen zelf, maar wel de wijze waarop. Vaak wordt van bovenaf bepaald hoe een pand er uit ziet waar kunst getoond kan worden. Het verbouwen van hele zalen voor een kunstwerk gebeurt zeer zelden. Dat is vaak ook niet nodig gelukkig.

Toch, hoe interessant zou het zijn als een museum in zijn geheel modulair zou zijn? Geen vastomlijnde ruimte maar een ruimte die bijna fictief is, al naar gelang de behoeften aangepast? Modulair maar nog verder dan verrijdbare wanden. Yona Friedman (1923) en Jean-Baptiste Decavèle (1961) doen op dit moment een poging daartoe in de Vleeshal.

Niet zozeer is het een museum als ook wel een sculptuur, maar met oneindige mogelijkheden. De locatie die de Vleeshal bied is eerder onderdeel van het werk, onderschikt aan dat werk, dan de container waarin het werk zich bevindt. Dat is ook niet zo vreemd, de installatie zou net zo goed in iedere andere ruimte kunnen staan of zelfs buiten in de open lucht. Toch blijft het functioneren als een structuur waarin iets getoond kan worden. De werken hoeven zich niet aan te passen aan de ruimte, naar behoeven wordt de architectuur simpelweg omgebogen.

In de Vleeshal worden bezoekers dan ook van harte uitgenodigd werk te tonen. Schoolkinderen hebben zich al reeds uitgeleefd en tonen diverse kunstigheden. Spontaan is de Vleeshal geen hermetisch instituut met ‘moeilijke’ kunst, het is een plaats waar alles door elkaar kan en bij elkaar past. Het museum is niet alleen niet meer statisch in zijn opbouw, maar ook in zijn sociale opzet.

Een boeiende opzet van wat een museum kan zijn. Het blijft waarschijnlijk een eenmalige uitgevoerde utopie, maar wel mooi dat het dus kan.

Yona Friedman & Jean-Baptiste Decavele – Iconostase – Metaal

Yona Friedman & Jean-Baptiste Decavele – Iconostase – Metaal

Yona Friedman & Jean-Baptiste Decavele – Iconostase – Metaal

Yona Friedman & Jean-Baptiste Decavele – Iconostase – Metaal

Yona Friedman & Jean-Baptiste Decavele – Iconostase – Metaal

Yona Friedman & Jean-Baptiste Decavele – Iconostase – Metaal

Yona Friedman & Jean-Baptiste Decavele – Iconostase – Metaal

Yona Friedman & Jean-Baptiste Decavele – Iconostase – Metaal (detail)

Yona Friedman & Jean-Baptiste Decavele – Iconostase – Metaal (detail)

Yona Friedman & Jean-Baptiste Decavele – Iconostase – Metaal (detail)

Yona Friedman & Jean-Baptiste Decavele – Iconostase – Metaal (detail)

Is nog tot en met 16 december te zien in de Vleeshal te Middelburg.