De Vleeshal; Rossella Biscotti – L’isola

Bij binnenkomst van de Vleeshal valt er iets direct op, de serene leegte van de ruimte. Even lijkt er niets te staan behalve de ruimte zelf in al zijn facetten. Een ruimte met betekenis en geschiedenis. Enkele toeristen lopen vertwijfeld naar binnen en keren net na de ingang weer om, alsof het om een toeristische attractie gaat waarbij je niet naar binnen mag.

Pas daarna vallen de loden platen die in de ruimte liggen op. Even vermoed je een Carl Andre, al is het van Rossella Biscotti (1978) , en wat doet die plant dan daar? Rechts in de ruimte staat een soort cactusplant. De loden platen hebben een verschillend formaat. De ene ongeveer 1 bij 1 meter, de andere een meter of 5 bij 2 meter. Flinke lappen lood dus. In de platen zit een patroon, van een vloer met tegels maar duidelijk niet de vloer van de Vleeshal zelf.

Er gaat een poëtische kracht uit van die platen. Ondanks hun enorme gewicht in materie geeft het een geschiedenis, of zijn sporen daarvan, weer op een lichte manier.  Door de enorme leegte in de ruimte, die zelf ook zo zijn gewichtigheid heeft, houden de twee zich in balans. De geschiedenis van de vloeren wordt in het werk niet expliciet vermeld, maar is wel doelbewust. Dit zijn niet zomaar afdrukken van gewone vloeren.

Als je door de zaal heen bent gelopen kan het niet anders dan dat je een vermoeden besluipt van een beladen ruimte, een oude ruimte. Maar wat dit is, is volstrekt onduidelijk. En wat die plant daarmee van doen heeft is ook een raadsel. Als je vervolgens de ruimte uit wil lopen valt pas op dat in de hoek een monitor staat. Deze toont een korte film met mannen die op een eiland werken in een oud gebouw, een fort met daarin een gevangenis. Er worden vloeren geveegd en vervolgens de loden platen op gelegd, die met een rubberen hamer worden bewerkt zodat er een reliëf in ontstaat.  Ook wordt de plaats van die plant duidelijk, die komt ook van dat eiland af, alles bij elkaar geven de werken een suggestie van een geschiedenis, door de indirecte sporen ervan te laten zien.

Pas bij het lezen van de zaaltekst wordt duidelijk dat het afgenomen is van de eerste gevangenis voor lange duur in Italië, een panopticum.  De hele tentoonstelling wordt rationeel inzichtelijk voor iets dat al langer voelbaar was, dit was niet zomaar een ruimte. Maar een ruimte die invloed heeft op de menselijke psyche, een martelwerktuig.

Wederom laat de Vleeshal zien dat een conceptueel aandoende tentoonstelling verre van elitair hoeft te zijn en zelfs misschien wel zelfs toegankelijk kan zijn. De esthetische ervaring van de loden platen met het reliëf is toegankelijk, ondanks zijn diepere conceptuelere en psychologische betekenis. Die betekenis is niet eens noodzakelijk om te weten, die is al te voelen.

Rosella Biscotti – L’isola – Lood en plant

Rosella Biscotti – L’isola – Lood en plant

Rosella Biscotti – L’isola – Plant

Rosella Biscotti – L’isola – Lood

Rosella Biscotti – L’isola – Lood

Rosella Biscotti – L’isola – Lood

Rosella Biscotti – L’isola – Lood (detail)

Rosella Biscotti – L’isola – Lood

Rosella Biscotti – L’isola – Lood

Rosella Biscotti – L’isola (notities) – 8mm filmloop

Rosella Biscotti – L’isola (notities) – 8mm filmloop

Tentoonstelling is nog te zien tot en met 8 juli in de Vleeshal te Middelburg en is een aanrader.