De Vleeshal; Falke Pisano – The Body in Crisis

De Vleeshal te Middelburg staat bekend om zijn avantgardistische tentoonstellingen, deze zijn vaak zeer inhoudelijk en conceptueel. Vaak wordt dergelijke kunst verweten ontzettend hermetisch te zijn en dat men eerst een boek moet lezen om het te begrijpen. Falke Pisano (1978) toont daar nu werk wat op het eerste gezicht, zeker niet begrijpelijk is.

Op het eerste gezicht is het erg onduidelijk. Het is een soort totaalinstallatie waarin diverse referenties zijn naar historie. Er zijn wat jaartallen genoemd en er is iets met een gebouw. Maar zodra je rustig de tijd neemt en ook daadwerkelijk de films gaat bekijken, blijkt het geheel enorm logisch in elkaar te zitten als beeld. Het gaat over hoe het menselijk lichaam in zijn cultuur bezien wordt, en hoe die relatie teruggekoppeld wordt weer terug op de mens (met als voorbeeld een oud ziekenhuis wat nu dient als museum).

Het eerste werk dat er getoond wordt bestaat uit enkele houten planken met data er op. Deze staan voor data waarop er geschiedkundige gebeurtenissen zijn geweest die tot gevolg hebben gehad dat de wijze waarop de cultuur het lichaam bezag. Het moment dat de slavernij opkwam bijvoorbeeld betekende dat het lichaam een werktuig werd in plaats van een spiritueel gegeven. Een later voorbeeld is de benoeming van het ShellShock-syndroom bij soldaten in de eerste wereldoorlog in 1915. Toen bleek het lichaam niet enkel een werktuig te zijn maar ook een geestelijk aspect te hebben. Soldaten bleken namelijk psychische wonden te kunnen oplopen. Iets wat we nu post-traumatische stress zouden noemen. In 1984 bleek een lichaam met zijn geestelijkheid ook kapitalistisch uit te buiten met de eerste commerciële gevangenis in Amerika.

Falke Pisano - Obstacles 1-6 - Hout

Falke Pisano - Obstacles 1-6 - Hout & Structure for Repetition (not representation) - Installatie sculptuur

Vervolgens wordt er een film getoond die speelt met het laten zien van beeld versus het lichaam wat dus in crisis is.

Falke Pisano - The Body In Crisis (Notes on Distance, Repetition and Representation) - Video 19minuten

Die zes platen verwijzen vervolgens naar het volgende werk met 6 deuren en eveneens zoveel gordijen naar hoe die beeldwerking functioneert, los van zijn representatie hoe die structuur werkt. Je zou kunnen zeggen, hoe werkt een beeldende structuur in relatie tot een mogelijk beeld.

Falke Pisano - Structure for Repetition (not representation) - Installatie sculptuur

Falke Pisano - Structure for Repetition (not representation) - Installatie sculptuur

Falke Pisano - Structure for Repetition (not representation) - Installatie sculptuur (detail)

In dat werk wordt al met het tempelgrafiekje verwezen naar het werk dat Pisano maakte aan de hand van een ziekenhuis dat door de jaren heen zich ontwikkelde naar een museum en hoe dat weer in relatie staat tot die mens.

Falke Pisano - The Body In Crisis (Housing, Treating and Depicting) - Sculpturaal werk, installatie met twee video'sFalke Pisano - The Body In Crisis (Housing, Treating and Depicting) - Sculpturaal werk, installatie met twee video's

Falke Pisano - The Body In Crisis (Housing, Treating and Depicting) - Sculpturaal werk, installatie met twee video's

Falke Pisano - The Body In Crisis (Housing, Treating and Depicting) - Sculpturaal werk, installatie met twee video's

Falke Pisano - The Body In Crisis (Housing, Treating and Depicting) - Sculpturaal werk, installatie met twee video's

Falke Pisano - The Body In Crisis (Housing, Treating and Depicting) - Sculpturaal werk, installatie met twee video's

Falke Pisano - The Body In Crisis (Housing, Treating and Depicting) - Sculpturaal werk, installatie met twee video's

Falke Pisano - The Body In Crisis (Housing, Treating and Depicting) - Sculpturaal werk, installatie met twee video's

Nu staat hier tekst om de beelden enigszins inzichtelijk te maken, binnen de tentoonstelling doen de films dat op een veel boeiendere en snellere manier. Ze zijn dus essentieel voor het begrijpen van het beeld. Maar, ze zijn dus ook evident onderdeel van dat beeld. Inhoudelijk en complex is het zeer zeker, maar doordat het werk over zichzelf verklaard niet heel ontoegankelijk. Daarbij gaat het niet enkel om die inhoudelijkheid maar juist ook hoe die crisisen van hoe dat lichaam in de cultuur benaderd wordt, hoe die beeldcultuur eromheen gevouwen kan worden.

Dat maakt het uiteindelijk bij elkaar niet alleen een erg boeiende tentoonstelling, maar ook een verrassend goede. Eigenlijk is het heel simpel, eerst de films bekijken, en daarna vallen alle puzzelstukjes, zowel inhoudelijk als beeldend, perfect in elkaar.

Is nog te zien tot en met 20 mei in de Vleeshal te Middelburg.