![“Punk is not dead”. Nog niet zo heel lang geleden zat ik nog op de middelbare school. Dan kwam ik af en toe een kerel tegen, blond haar, spikes, met […]](https://i0.wp.com/www.lost-painters.nl/wp-content/uploads/2012/04/Centraal-Museum-Utrecht.jpg?resize=640%2C250 "Centraal Museum; God Save The Queen")
“Punk is not dead”. Nog niet zo heel lang geleden zat ik nog op de middelbare school. Dan kwam ik af en toe een kerel tegen, blond haar, spikes, met een spijkerjack met allemaal bands als The Exploited en andere punkbands erop. Hij was overduidelijk iemand die van punk hield, als een soort fossiel keek ik dan naar hem. “Serieus, punk, in welk jaar leven we?” Verder ben ik te jong om iets van de punk-periode te hebben meegekregen. Pas toen de hoogtijdagen van de punkperiode (1977 tot 1984) voorbij waren kwam ik op deze wereld.
Het Centraal Museum vindt het blijkbaar hoog tijd worden om eens terug te kijken op die punkperiode. Marketingtechnisch gezien waarschijnlijk erg verstandig. De mensen die toen opgroeiden zijn inmiddels een jaar of 50 en zullen een flinke dosis nostalgie aan die periode hebben. De tentoonstelling speelt daar dan ook handig op in, overal is rauwe muziek te horen en zelfs de bordjes die de werken voorzien van informatie zijn geplakt, alsof zelfs in de tentoonstelling een heuse anarchist heeft rondgelopen.
Daarin zit hem ook direct de zure nasmaak van de tentoonstelling. Veel van de werken voelen behoorlijk misplaatst in museale context: Ineens moet er een meter afstand gehouden worden en is het papier met mooie speldjes aan de wand bevestigd. Waarschijnlijk zijn alle werken ook met fluwelen handschoentjes opgehangen… Dat terwijl veel van die werken juist in een wat rauwere context ter wereld zijn gekomen. Ook wordt snel helder dat veel van de kunstenaars inmiddels helemaal geannexeerd zijn door de ‘gewone’ kunst, Rob Scholte, Erik Andriesse, Joep van Lieshout, Rene Daniels, Henk Visch en Basquiat zijn allemaal breed geaccepteerd als topkunstenaars. De opener van de tentoonstelling Keith Haring is zelfs al cultuur geworden, van koffiemok naar stropdas tot t-shirt, alles is er. Je gaat je dan toch afvragen of er niet 1 kunstenaar is die heden ten dage nog altijd ‘punk’ overkomt. Basquiat en Daniels lijken de enige die hun oorspronkelijke radicaliteit nog hebben behouden in deze tijd.
Duidelijk wordt dat de punkbeweging in de kunst zijn sporen heeft verdiend en nu ook weer actueel is door de politieke ontwikkelingen. Een terugtrekkende staat en veel kantoorleegstand, dat moet toch bekend in de oren klinken voor de punkgeneratie. Ook DIY (Do it yourself) is weer helemaal actueel, zeker met het web waarbij iedere idioot (mijzelf inclusief) alles erop kan pleuren wat hij of zij wenst en ook nog serieus genomen kan worden. Het heeft geen zin af te wachten tot iemand anders het initiatief neemt, je moet het zelf doen. In de muziekwereld is dat momenteel nog veel duidelijker, daar kreeg Kyteman het voor elkaar om met een marketingbudget van 50 euro zichzelf in minder dan 1 jaar aan de grote popprijs van Nederland te helpen.
Enfin, de punk is zelf niet zo heel erg levendig meer, maar de invloeden zijn er nog. Maar hoe actueel zijn veel van de kunsten nog uit die periode?
Eerst wat rauwer werk van Erik Andriesse, wat, als het nu gemaakt zou worden, als kitsch zou worden bestempeld.
Erik Andriesse - Lelie - Arcylverf en airbrush op berkenhout
Erik Andriesse - Roze Lelie - Acrylverf en airbrush op linnen
Dit zou echter ook nu nog superscherp zijn, erg mooi werk.
Erik Andriesse - Zonder Titel - Acrylverf op papier
Henk Visch - De Reus - Hout
Henk Visch - Zwarte Man - Hout, veren en papier
Basquiat blijkt in deze tentoonstelling erg tijdloos, zijn werken zijn nu nog altijd even krachtig en rauw als ze ruim 20 jaar terug waren.
Jean-Michel Basquiat - Dog Bite Ax to grind - Acrylverf op doek
Jean-Michel Basquiat - Untitled - Acrylverf en oliestick op doek
Jean-Michel Basquiat - Untitled - Acrylverf en oliestick op doek (detail)
Joep van Lieshout - Grindstone - Plaatijzer, zandsteen en glasvezel
De Keith Haring, mooi, maar ingehaald door de tijd.
Keith Haring - Zonder TItel - Acrylverf op canvas
Lp-Hoezen in een museum, het blijft wringen.
LP-hoezen
Max Natkiel - Paradiso Stills - Foto's
Peter Klashorst - De Koer afficheontwerp - Gouache op papier
Rammellzee was tot op heden voor mij volstrekt onbekend. Het is dat het hier hangt anders zou het je reinste kitsch zijn. Een enorme misvatting van mijn kant misschien.
Rammellzee - The Coming of Zee - Gips en gemengde technieken
Rammellzee - The Coming of Zee - Gips en gemengde technieken (detail)
Rene Daniels is naast Basquiat duidelijk iemand die de tijd wel overleefd heeft, zijn werk is overigens nu ook nog erg invloedrijk. Met binnenkort een grote solo in het van Abbemuseum zal dat nog eens bevestigd gaan worden.
Rene Damiels - Spray Armee - Olieverf op doek
Rene Daniels - Avenue Plantage Moyen - Olieverf op doek
Rene Daniels - Het object - Vinylplaat en penseel
Rene Daniels - Zonder Titel - Acrylverf en kleurkrijt op papier
Rene Daniels - Zonder Titel - Acrylverf op papier
Rene Daniels, Hewald Jongenelis, Rob Scholte & Roland Sips - Hollandse Gravity - Aribrush en viltstift op papier
Rob Scholte en Sandra Derks laten zien dat originaliteit een enorm rekkelijk begrip was. Toen ik hiernaar stond te kijken vroeg een vrouw aan haar man “god, net Jeroen Bosch, hoe verzin je toch zoiets”. Ik wees de vrouw vriendelijk op de andere werken die stap voor stap laten zien wat combineren tot resultaat kan hebben.
Rob Scholte & Sandra Derks - Rom 87 - Ecolaverf op papier
Rob Scholte & Sandra Derks - Rom 87 - Ecolaverf op papier
Rob Scholte & Sandra Derks - Rom 87 - Ecolaverf op papier
Rob Scholte & Sandra Derks - Rom 87 - Ecolaverf op papier
Rob Scholte & Sandra Derks - Rom 87 - Ecolaverf op papier
Robert Longo - Men in the cities Gretchen - Litho op papier
Walter Dahn & Jiri Georg Dokoupil - Ohne Titel - Acrylverf op doek
Walter Dahn - Das Lachen kommt aus den Ohren zuruck & Mehrbeiniger Mann - Olieverf op doek
Walter Dahn - Maler ohne idee - Olieverf op doek
Is nog te zien tot en met 10 juni in het Centraal Museum te Utrecht.
is het weer flink eens met de Lost Painters. Scholte en Derks Rom 87 blijft een super goed werk, Dahn en Dokoupil prachtig, met sterk werk van de jonge Henk Visch, mooie Danielzen, maar zo'n samenschilderij van Daniels en consorte… Spreearmee..of zo'n werk van Bart Domburg :-((.
Wat zijn wij het vaak met elkaar eens Roland ;). Ja dat Rom 87 was voor mij wel een ontdekking, kende het helemaal niet maar herken me wel in het proces. Erg mooi. Spreearmee? Domburg? Heb ik die (onbewust?) gemist?
is het weer flink eens met de Lost Painters. Scholte en Derks Rom 87 blijft een super goed werk, Dahn en Dokoupil prachtig, met sterk werk van de jonge Henk Visch, mooie Danielzen, maar zo'n samenschilderij van Daniels en consorte… Spreearmee..of zo'n werk van Bart Domburg :-((.
is het weer flink eens met de Lost Painters. Scholte en Derks Rom 87 blijft een super goed werk, Dahn en Dokoupil prachtig, met sterk werk van de jonge Henk Visch, mooie Danielzen, maar zo'n samenschilderij van Daniels en consorte… Spreearmee..of zo'n werk van Bart Domburg :-((.
"Veel van de werken voelen behoorlijk misplaatst in museale context."
Heel treffend beschreven! Desondanks mag je het wel mooi vinden natuurlijk…
Dank voor het compliment. Mooi werk was er ook te zien hoor; de Basquiats en de Daniels werken zijn super sterk.
"Veel van de werken voelen behoorlijk misplaatst in museale context."
Heel treffend beschreven! Desondanks mag je het wel mooi vinden natuurlijk…
Dubbel gevoel, er was veel goed werk, ik werd erg blij vd woeste energie in het schilderen. Heel fijn om Basquiat de Daniels camera's, Walter Dahn's schilderijen en vroege beelden van Visch eindelijk in het echt te zien..
Maar inderdaad de museale context, is problematisch, voor dit tijdperk waarin kunst juist buiten de whitecube gebracht werd..
Hier proberen de samenstellers ook wel wat mee te doen, bijv. in de ruimte met de schilderijen van Maarten Ploeg boven de kringloop stoelen, daar werkt t wel aardig, maar in de entree waar je op de witgekalkte vitrines mocht schrijven, vond ik t vrij lullig worden, net als in die zaal met bouwhekken. Werk als fanzines/boekjes zijn wat mij betreft sowiezo niet op hun plek in een museum vitrine waarin je maximaal 2 pagina's ervan kan zien… maar ja het is inmiddels te waardevol om aan te raken.. dan liever een herdruk om in te bladeren.
De Lp hoezen vond ik wel passend bij deze periode, ze waren in mijn beleving ook geen "deel vd expo", werden niet gelijkgesteld aan bijv. de schilderijen, oa door hun geïsoleerde plaatsing in de ruimte boven. Maar waren er net als de muziek en de foto's uit de melkweg, om een context te bieden. Ook waren kunstenaars als Basquiat, Rammelzee en Klashorst muzikanten en maakt een band als Einsturzende neubauten, soms meer geluidskunst dan muziek en tekende kunstenaar Raymond Pettibon hoesontwerpen voor oa Sonic Youth en Black Flag ( punk band van zijn broer). Zo zijn er enorm veel kruisbestuivingen in die tijd.
Wat de kitsch betreft gaat Rammelzee nog verder.. hij deed ook performances in pakken die op dat schilderij lijken 🙂
Roland: Bart Domburg ? was dat het Hermansslacht (Anselm Kiefer) achtige werk?? Matig.
Spray armee (het groepswerk niet het bovenstaande doek v Daniels), de aanwezigheid ervan in deze expo vind ik moeilijk te beoordelen, het gaat denk ik vooral om de performance, niet het resultaat, wat ik ook niet zo geslaagd vind..Meer de speelsheid en dynamiek van dat gekke, wat flauwe idee krijgen en de energie/ lef om dat ook meteen zo groot uit te voeren. Het geeft wel goed de mentaliteit vd makers weer.. Wat goed in deze expo past, het gaat veel over dingen doen, niet teveel erover theoriseren gewoon maken. Anderzijds neemt het weer zoveel wand ruimte in die ook anders gevuld had kunnen zijn..
@Jeffry, Dank voor de uitgebreide reactie en verheldering… Ik ben duidelijk een beetje aan de jonge kant voor een dergelijke tentoonstelling. Maar inderdaad, wel erg veel goed werk :).
@Niek, Ik was ook nog niet geboren/erg jong toen dit werk gemaakt werd. Maar ik heb een voorkeur voor vrij rauwe kunst en muziek dan kom je al gauw uit bij newwave/garage/punk en wilde schilders /outsiders/expressionisten.
Duidelijk :).
super mooie expo in supermooi museum, .. dan voor het posten
Graag gedaan 🙂