![Als mij gevraagd werd waarom mijn eigen schilderwerk niet om het schilderen gaat, antwoordde ik tot voor kort altijd dat Chinezen beter kunnen schilderen. Chinezen kunnen alles moeiteloos tot in […]](https://i0.wp.com/www.lost-painters.nl/wp-content/uploads/Boijmans.jpg?resize=640%2C250 "Boijmans van Beuningen; Focus Beijing – Collectie De Heus-Zomer")
Als mij gevraagd werd waarom mijn eigen schilderwerk niet om het schilderen gaat, antwoordde ik tot voor kort altijd dat Chinezen beter kunnen schilderen. Chinezen kunnen alles moeiteloos tot in de puntjes perfect schilderen. Het probleem is alleen blijkbaar dat ze het leven er ook helemaal uit schilderen.
Focus Beijing overzicht
Bij Boijmans van Beuningen is op dit moment een greep uit de collectie De Heus-Zomer te zien. De greep is vooral gericht op twee generaties wereldberoemde kunstenaars uit China waarvan mij alleen Ai Weiwei me bekend in de oren klinkt. De rest klinkt op en top exotisch.
Toch is er geen exotisch werk te zien, echt vreemd werk alsof het van de andere kant van de planeet komt is er eigenlijk niet. Voor kunst die zo ver weg zijn oorsprong heeft ziet het er allemaal redelijk als bekende kunstuitingen uit. Van merendeel van de werken zou je niet vreemd opkijken als het gewoon hier gemaakt zou zijn. Wat ook daadwerkelijk kan want veel van de getoonde kunstenaars zijn lange periode actief geweest in het Westen of hebben zelfs hun opleiding genoten in de Westerse wereld. De kunstenaars komen weliswaar uit China, maar zijn eigenlijk altijd actief geweest vanuit een werelddenken.
Toch is het internationale aspect hoe het werk er uit ziet, maar inhoudelijk is er iets anders aan de hand wat zich niet internationaal bekend laat maken. Vooral de niet-formele werken zijn onduidelijk in hun betekenis. Er is sprake van een (politiek-) inhoudelijke uitspraak, maar omdat China een andere symboliek gebruikt, is die niet herkenbaar. Moet je je daar dan voor inlezen of mag je als toeschouwer ook erkennen dat het uit China is en dus geen Nederland? En dan nog, stel dat je je inleest, in hoeverre ben je als Rotterdammer, Hollander, Nederlander, Europeaan of zelfs een Westerling betrokken bij de situatie in China om daar daadwerkelijk ook gevoelsmatig daar een uitspraak over te kunnen doen aan de hand van dat werk?
Wie de inhoud niet begrijpt houdt vooral een onmenselijk knap gemaakte beelden over. Ik vermoedt dat ook onderdeel is van die beeldcultuur. Het gaat niet om de individuele en persoonlijke uitspraken, maar om de onmenselijke perfectie van het geheel. Ik zal niet meer zeggen dat ze in China beter kunnen schilderen, dat is namelijk geen schilderen maar uitvoeren. Juist dat inzicht kan alleen maar bij een tentoonstelling als deze.
Voor grotere afbeeldingen klik je op de foto’s.
Fang Lijun – Untitled – Olieverf op doek
Hai Bo – Northern Series, A Man is Riding Bicycle No 1-8 – C-Prints
Hu Xiaoyuan – Milling Nr1 – Hout, witte verf, zijde en Chinese Inkt
Hu Xiaoyuan – Milling Nr1 – Hout, witte verf, zijde en Chinese Inkt (detail)
Liang Yeanwei – Untitled 2013,1 – Olieverf op doek
Liang Yeanwei – Untitled 2013,1 – Olieverf op doek (detail)
Lin Tianmiao – Black White Gery, Black – Zwart kasmier, zijden draad, polyurea, staalgaas en houten frame
Liu Wei – I Like Pork – Olieverf op doek
Liu Wei – I Like Pork – Olieverf op doek (detail)
Qiu Xiaofei – Night Landscape – Olieverf op doek
Qiu Xiaofei – Diverse werken
Wang Guangle – Coffin Paint 131127 & Coffin Paint 120312 – Acrylverf op doek
Wang Guangle – Coffin Paint 131127 & Coffin Paint 120312 – Acrylverf op doek (detail)
Wang Guangle – Terrazzo 201210 – Acrylverf op doek
Wang Guangle – Terrazzo 201210 – Acrylverf op doek (detail)
Wang Guangle – Untitled (130205) – Acrylverf op doek
Xia Molin – Track No 9 – Acrylverf op doek
Xia Molin – Track No 9 – Acrylverf op doek
Zhang Dali – AK-47 2008,5 – Acrylverf op vinyl
Zhang Dali – AK-47 2008,5 – Acrylverf op vinyl (detail)
Zhang Dali – Pigeons – Cyanotype op doek
Zhang Huan – Poppy Fiels No 5 – Olieverf op doek
Zhang Huan – Poppy Fiels No 5 – Olieverf op doek (detail)
Zhang Huan – Tree – As op doek
Zhang Xiaogang – Four Sons – Olieverf op doek
Zhang Xiaogang – Girl – Olieverf op doek
Zhang Xiaogang – Sleeping Bot on The Book – Brons
De tentoonstelling is nog tot en met 21 september te zien bij Boijmans van Beuningen te Rotterdam
Je tekst is nu wel heel cryptisch uitgevallen hoor.En het leven eruit schilderen, wereldvreemd werk, ziet er redelijk kunstzinnig uit, ik vermoed dat het menselijke vermeden wordt in die cultuur ??? Niek toch…
@Giel,
Ter nuancering.
Met het menselijke doel ik op waar het object meer wordt dan object. Het is niet vreemd dat in een communistisch regime gedacht wordt vanuit een totale maatschappij en dat gecultiveerd ten kostte aan het individu. Veel van de werken zijn in formeel opzicht levenloos. De betekenis zit hem denk ik vooral in die perfectie in combinatie met de symboliek (die al dan wel of niet toegankelijk is). Deze werken gaan niet om het schilderen, ze gaan om wat er te zien is. Dat doen ze vervolgens volgens een discours dat gelijkt op Westerse kunst (Ai Weiwei als ultieme voorbeeld die in het Westen mateloos populair is omdat het werk conformeert aan het westerse discours maar zich positioneert als een Chinese dissident).
Met wereldvreemd doel ik dus op werk wat ik het liefste zou zien, werk wat totaal van een andere wereld is dan de mijne. (al vraag ik me nu ook direct af, of ik dat wel als kunst zou herkennen…)
Ja elke keer als je kritiek hebt, schrijf je gelijk erna , dit is niet erg,….
@Wil,
Goed dat je me daar op betrapt want als ik dat daadwerkelijk iedere keer doe wordt het wel erg ;). Ik probeer altijd van ook de kritiekpunten de andere zijde te begrijpen, waarom zou het juist wel zo moeten zijn. Een zinconstructie als ‘dat is niet erg’ dwingt me daar al tijdens het schrijven natuurlijk wel toe. Dan moet dat niet de methode worden om tot die ontdekking te komen.
Ik weet niet of je deze kunstenaars in een communistisch denkraam moet zien, het lijkt me van niet. In het geval van Guangle lijkt me de verf en het schilderen wel degelijk onderwerp te zijn ?
De vraag is inderdaad de positie die wij innemen als onderdeel van de westerse kunsttraditie. De Chinese kunst lijkt moeilijk te vangen in een soort tussenpositie, zwevend tussen Chinese en Westerse cultuur. Boeiend is het academische aspect in sommig werk, wat in het westerse begrip al snel een negatieve bijklank heeft. Wellicht is het ‘ambachtelijke’ aspect in de Chinese cultuur van een diepe betekenis.
@Giel, Ik zeg ook dat het vooral bij de niet-formele kunstenaars in die hoek gezocht moet worden. Het werk van Guangle is juist uiterst formeel en daarmee gaat de balon van een politieke boodschap niet op. Toch zijn ook die werken bijna mechanisch van aard. Ook al lijkt de verf hier het onderwerp is die op een wijze aangebracht die van een onwerkelijke precisie is.
Giel heeft daar iets te pakken. Het academische aspect is erg sterk in de chinese cultuur, en ambacht wordt hooglijk gewaardeerd, en ook verwacht, in de kunsten. Het komt ook (disclaimer:wat volgt zijn slechts mijn aannames na drie jaar ronddolen in Beijing en Song Zhuang) al naar voren in hun taal, en dan in het bijzonder hun schrijfwijze. Je kan geen chinees leren lezen en schrijven zonder acht jaar hard te studeren. Je kan niet naar een goede school als je niet de beste van de klas bent (tenzij pappa een hoge pief is in de partij) en ‘school’ in china is les van 7:00 ’s ochtends tot negen uur ’s avonds. Ja, je leest het goed. En dan nog huiswerk. Al het leven is er dan allang uitgehaald. Je kan niet naar de universiteit als je de ‘gao kao’ (grote test) niet haalt. Zelfmoord vlak voor of na de gao kao is niet ongewoon. Dat zegt iets over de druk die op chinese kinderen staat niet alleen om te presteren, maar om ‘het goed’ te doen: dat je perfect de juiste antwoorden weet, net zoals ooit de chinese ambtenaren heel confucius van achter naar voor op konden dreunen. Wie naar de universiteit van Beijing wil, moet de beste van de provincie zijn. Dat betekent meestal de beste zijn van tientallen miljoenen leerlingen. In het chinese kunstonderwijs is het niet anders. Wie een goede kunstenaar is, kan precies zo schilderen als de meesters. Dat is het beste bewijs dat je goed bent. Wie progressief is, kan schilderen zoals de westerse meesters, want wat het westen doet, is cool. Soms wordt mij gevraagd waarom ik niet schilder zoals picasso. Omdat ik picasso niet ben, antwoord ik dan. Dat wordt dan niet begrepen. Is het niet enorm hooghartig, of dom, van mij om niet te willen zijn zoals picasso? Kopieren, nadoen, ishier een deugd, een ode aan de meester, dat is wat fans doen. Westerse kunst en chinese kunst wordt vaak ook heel gescheiden beoefend: het is het een of het ander, maar zelden beide. Ik heb in die drie jaar nog niets krachtigs gezien. Ik denk vaak: laat ze nou nog maar even. Geef het nog een slordige dertig jaar, dan komt er wel iets uit. Iets wat chineesmodern westers en toch niet is. Althans, dat hoop ik.
Wat het communisme betreft, vergeet dat, als je aan china denkt. Voor de gewone chinees bestaat het communisme niet meer. In het dagelijkse leven is het er niet en in de politiek is het totalitarisme aan de macht. Deze maatschappij is de meest wild west kapitalistische die ik ooit heb gezien.
@Marije, Dat klinkt inderdaad als een doorgeschoten vorm van kapitalisme, inclusief een totalitair systeem waarin marktdenken lijkt te overheersen.
Deprimerend ook. En gelukkig dat je geen Picasso bent, die hebben we al gehad ;).
Hoe zit in de praktijk dan een studie beeldende kunst als de Chinese en westerse vorm strikt gescheiden zijn? Kiezen ze daar dan voor net zoals bij ons je op een academie beeldende kunst of vormgeving kunt doen of hoe moet ik dat zien?
In de studie zijn ze niet gescheiden, voor zover ik weet. Men krijgt les in zowel traditionele chinese technieken als westerse (olieverf) Maar in de praktijk zie ik ze meestal naast elkaar bestaan, dus galeries die specialiseren in traditionele chinese kunst of moderne chinese kunst (westers: olieverf, video, installatie etc.) evenzo met kunstenaars: of ze maken traditioneel chinees werk (en dat doet het hier erg goed, daar kan je royaal van leven als je alles goed doet, dus precies zoals de chinese meesters dat konden) of ze maken “westers” werk; Olie of acrylverf, en proberen daar een weg in te vinden. Kunstenaars die beide doen, zie ik zelden. Een combinatie van beiden zie ik ook maar heel soms.
Mocht je nog een caracaggio willen, of een rembrand, of een turner voor aan de muur, die zijn hier makkelijk te bestellen. En dan ook heel goed gedaan…
@Marije, Dank voor de verdere toelichting.
En goed idee ook, ik zou best een mooie Rembrandt aan de muur willen hebben ook al is het maar een kopie. Heb je een adresje? 😉