Boijmans van Beuningen; De Stad, De Kunstenaars en het Museum

Vandaag heb ik een dagje rust genomen van het schilderen en tijd genomen voor andere dingen waaronder mijn mail bijwerken, had een ateliergesprek, een tentoonstellingsbespreking elders en een blogpost.

De laatste tijd ben ik bezig met het fenomeen glocalisme. Hoe verhoudt het internationale discours zich tot het regionale. Dat er een schijnbaar internationaal discours is is aan de hand van de presentaties op beurzen maar ook nu in het GemeenteMuseum. In Rotterdam is op dit moment in het Boijmans een tentoonstelling met de stedelijke aankopen van de afgelopen 25 jaar in Rotterdam. Een helder afgebakende regio, met diverse curatoren over een langere duur (van ieder jaar is er 1 werk getoond), is er hier sprake van een discours?

Rotterdam is traditioneel een havenstad en heeft veel daarbij behorende havenwerkers. Daarvan komen er velen van oorsprong uit Brabant die vanaf de negentiende eeuw die kant op gingen. Zoals bekend is de stad totaal verwoest in 1940 en sindsdien wordt de stad eigenlijk continue verbouwd.

Nu zul je die geschiedenis niet letterlijk terugvinden in de werken van de kunstenaars. Toch is er een soort rauwe energie en idem engagement wat wel voelbaar is tussen de werken door. Het vroege werk van Joep van Lieshout, Erik van Lieshout, Anne Wenzel, Paul Cox en Charlotte Schleiffert zijn wat dat betreft goede voorbeelden om het te illustreren.

De Stad, de Kunstenaars en het Museum – Overzicht

Maar is er ook daadwerkelijk sprake van een Rotterdams discours of is dat gevoelsmatig en toevallig? Het moet vermeld worden dat lang niet alle kunstenaars in de selectie getoonde werken daadwerkelijk uit Rotterdam komen of gestudeerd hebben. De binding met de stad is dan ook iets anders te noemen dan dat er een discours ontwikkeld. Het is wel waarschijnlijk dat er een gevoeligheid ontwikkeld voor een bepaalde formele esthetiek die geworteld is in de stad. Hoe dat discours en formele esthetiek zich tot elkaar verhouden of op elkaar inwerken ben ik nog niet over uit. Misschien dat iemand anders mij wat dat betreft op weg kan helpen?

In Boijmans is er nu dus in elk geval een mooi overzicht van 25 jaar stadscollectie te zien. Voor mij veel onbekenden en ook enkele klassiekers. In tijden waarop kunstenaars overal vandaan mogen komen is het mooi eens te zien wat je zelf in huis hebt, daar mag Rotterdam in dit geval trots op zijn.

Een beetje vreemd in de context zijn de werken die in opdracht van het Boijmans zijn. Sterke werken stuk voor stuk, maar wel vreemd in het kader van stadscollectie.

Anne Wenzel – Heaven – Keramiek, houtskool, verf en hout

Anne Wenzel – Heaven – Keramiek, houtskool, verf en hout (detail)

Edward Clydesdale Thomson – Causa Finalis – Diverse Materialen

Han Hoogerbrugge – Dow Jones III – 3,00minuten Videoloop

Hendrik-Jan Hunneman – Forever Young – Antistatische PVC & Aluminium

Hendrik-Jan Hunneman – Forever Young – Antistatische PVC & Aluminium

Lara Almarcegui – Bouwmaterialen Lund stadscentrum – Vinyl

Op volgorde van Oud naar Recent:

1988 – Joep van Lieshout – 12 stenen, 12 kratten – Beton, bierkratten en glas

1990 – Ben Zegers – Soap – Vurenhout, schuimrubber, lak en spaanplaat

1991 – Willem Oorebeek – Estilo, Indola – Kleurenfoto en offset achter glas in lijst

1992 – Anna Verwey – Wandkleed – Imitatiegobelin van katoen op katoen

1994 – Paul Cox – Revolving Doors – Gips, hout, glas en metaal

1997 – Lidy Jacobs – Pink Abstract – Fotocollage achter glas in lijst

1998 – Daan van Golden – Youth is an Art – Kleurenfotos achter ingegraveerd en met verf ingevult glas in lijst

1999 – Erik van Lieshout – EMMDM – 3,00minuten Video, karton en bierkratten

2002 – Juul Kraijer – Zonder Titel – Houtskool op papier

2004 – Charlotte Schleiffert – Over het Aborteren van Meisjes – Folie, acrylverf, purschuim, staaldraad, lijm en textiel

2008 – Rolf Engelen en Silvia B – Museum van Nagsael – 8,30minuten Video en diverse andere materialen

2011 – Atelier van Lieshout (Joep van Lieshout) – Wombhouse – Textiel, polyester en staal

2012 – Jeroen Eisinga – Springtime – 19,05minuten 35mm Film overgezet op HDvideo

Is nog tot en met 1 september te zien in het Boijmans te Rotterdam.