Misschien is het een schildersding om tijdens het kijken naar een schilderij te kijken hoe het gemaakt is. Niet alleen het beeld an sich bekijk ik, vaak bekijk ik ook hoe het gemaakt is. In welke volgorde keuzes gemaakt zijn. Wanneer heeft de schilder besloten welke handeling te verichten. Bij sommige schilderijen is dat redelijk zinloos of onmogelijk, andere keren levert het ‘aha’ momenten op. De keuzes zijn altijd chronologisch zichtbaar, simpelweg omdat de ene laag altijd op de andere gaat en zo de tijd zich als bodemlagen opstapelen.
Bij de recentere werken van Esther Tielemans (1976) is het aspect tijd prominent aanwezig. De archeologie van de schilderkeuzes is onduidelijk geworden doordat het werk niet meer bestaat uit één deel, maar uit meerdere. In de panelen zitten uitneembare panelen. Dat betekent dat het werk als geheel, maar ook de onderdelen los van elkaar bewerkt kunnen worden, zowel voordat het geheel bewerkt wordt als daarna. Dat betekent dat ondanks de traditioneel ‘gelaagde’ schildertechniek, die gelaagdheid helemaal niet zo logisch is als normaal. De tijd werkt verwarrend.
In gedachten zie ik het werk ontstaan, hoe bepaalde verfstreken de andere opvolgen. Tijdens het kijken corrigeer ik de tijd. De stap waarvan ik aanvankelijk dacht dat het de laatste handeling was geweest blijkt ineens ergens halverwege te hebben plaatsgevonden. In een ander geval blijkt een gedeelte van het schilderij helemaal los te staan van de rest. Het is een raadsel waar het in de tijd thuishoort.
Het gebeurt niet vaak dat werk wat er zo eenvoudig uitziet, het zijn hoofdzakelijk abstracte pastelvegen, zo lang bekeken dient te worden om er in de schildertechnische zin vat op te krijgen.
Het werk van Esther Tielemans is nog tot en met 27 mei bij galerie Akinci te zien in Amsterdam.
Mmmm erg mooi!
Ik vind het wel een artistieke en vindingrijke daad, panelen in panelen plaatsen. Waarom vraag je je gelijk af, hadden schilderde kaders niet volstaan? Nee is natuurlijk het antwoord, de zaagsnede geeft een heel nieuwe dimensie. Je gaat je afvragen waar die binnen panelen vandaan komen. Het zijn ook geen schilderijen meer, maar iets tussen een sculptuur en een schilderij
@Paul, het gebruiken van panelen in panelen is op zichzelf weinig nieuws. David Salle is een goed voorbeeld. Het verschil is echter dat Tielemans het als (semi-) geheel blijft benaderen. De tussenpanelen zijn wel degelijk onderdeel van het grotere geheel.
De grens tussen sculptuur en schilderij zie ik niet bij deze werken (wel die anderen natuurlijk). Het werk is ‘vlak’ tegen de muur en lijkt me daarmee weinig sculpturaal (ook in zijn benadering van verf. Of bedoel je iets anders?
Zelf heb ik het nog niet eerder gezien, panelen in panelen, zeker niet op de manier hoe de kunstenaar het aanpakt, maar ik heb natuurlijk minder historische bagage dan jij 😉
Over dat sculpturale moest ik ook wel even nadenken of ik dat voor mijzelf kon verdedigen, het werk van Esther Tielemans zelf gaf de doorslag. Ze maakt veel sculpturaal werk. De zaagsneden in panelen zijn een essentieel element in haar werken. Ze geven het werk een 3-dimensionaal karakter. Je zou een binnen paneel zomaar een kwartslag kunnen draaien. Dat dat niet is gedaan, doen er wat mij betreft niet toe
@Paul, Ik begrijp waar je op doelt, maar halen we dan het idee van ruimte en tijd niet door elkaar? Het omdraaien van die panelen is een ingreep in de tijd, maar wordt uiteindelijk wel weer teruggeplaatst binnen het ‘schilderij’, en daarmee weer plat wordt.
De zaagsnede op zichzelf is geen ruimtelijke ingreep (want het werk als geheel blijft werken als ‘schilderij’, grappig, want andere werken doen wel inderdaad direct aan als wandobject of sculptuur en die hebben die ingreep niet).
@ Paul, Sean Scully doet het ook; het plaatsen van kleine panelen in een groter geheel. En hoe! Loeimooi. Alleen doet ‘ie het al heel erg lang☺
@Wessel Allereerst dank voor de tip, Sean Scully is inderdaad een geweldige kunstenaar, zijn naam kwam me vaag bekend voor maar ik had nog geen werk van hem gezien. Ik ben onder de indruk.
@Wessel Dat ‘Allereerst’ moet je maar even wegdenken, ik was van plan uitgebreider te reageren maar heb het kort gehouden.